De bedragen staan in een rapport over de publieke uitgaven aan onderwijs in 2020 dat het onderzoeksbureau CPB vandaag naar buiten heeft gebracht. Voor hbo-studenten is per jaar 7.878 euro beschikbaar, terwijl het budget voor leerlingen op de basisschool op 8.011 euro uitkomt.
Aan de universiteiten zou dat bedrag 9.784 euro zijn. Eigenlijk krijgen de universiteiten twee keer zoveel geld, want ze doen ook wetenschappelijk onderzoek. Het CPB gaat uit van een 50/50-verdeling over onderwijs en onderzoek.
Het speciaal onderwijs is het duurst, maar daar zitten relatief weinig leerlingen in. Daarna is het budget in het voorgezet onderwijs het hoogst (boven de tienduizend euro). Volgens de onderzoekers is dat in lijn met wetenschappelijke inzichten over het nut van onderwijsinvesteringen in de verschillende levensfases.
25 jaar
Onderwijsinvesteringen in mensen boven de 25 jaar zijn over het algemeen minder zinvol, meent het CPB, alleen al omdat er dan meer private baten meespelen. De werkgever of de volwassene zelf kan dan ook een deel betalen.
Maar je kunt niet alles in cijfers vatten, voegt het CPB daaraan toe. 'De baten van onderwijs zijn breder dan alleen financieel-economisch, al zijn die bredere baten vaak niet eenvoudig te kwantificeren.'
Uitgaven aan onderwijs zijn dus niet per definitie ‘onwenselijk’ als ze niet snel worden terugverdiend. Misschien wil je mensen actief houden op de arbeidsmarkt omdat dit bevorderlijk is voor hun mentale gezondheid. Je zou ook kwetsbare groepen kunnen helpen, overweegt het CPB, zoals laagopgeleide flexwerkers.
Studiebeurzen
De hoogste onderwijsuitgaven gaan over het algemeen naar leerlingen tussen de 12 en 15 jaar. De uitgaven dalen vrij snel voor 20-plussers. Dit patroon verandert 'niet wezenlijk' als de onderzoekers de kinderopvangtoeslag, studiebeurzen en budgetten voor een leven lang ontwikkelen in de berekening meenemen, schrijven ze.
Uitgaven om de schade van de coronacrisis te beperken (het Nationaal Programma Onderwijs) kwamen pas na 2020 en zijn in dit onderzoek niet bekeken.
