Kinetisch kunstwerk komt op de campus

| Rense Kuipers

UT-postdoc en beeldend kunstenaar Volkert van der Wijk werkt in het WOT-gebouw aan een kinetisch kunstwerk met balansmassa’s als aandrijving. Hij hoopt het kunstwerk, genaamd ‘De Taaie Tiller’ in mei af te hebben, waarna het geplaatst zal worden op de campus.

Photo by: Volkert van der Wijk

De Taaie Tiller wordt een bewegend sculptuur van 7 meter lang en vier meter breed dat drijft op het water. Door middel van zonne-energie pompt het mechanisme water in ballastcontainers, waardoor het een cilindervormig gewicht van 300 kilo uit het water tilt met grijpers, om het gewicht van drie meter hoogte weer te laten vallen in het water met een enorme plons. Dat proces blijft zich continu herhalen.

De mythe van Sisyphus

Volgens Van der Wijk is het doel van het kunstwerk om de kijker aan te moedigen de moed nooit op te geven. ‘De Taaie Tiller is een Sisyphusmachine, gebaseerd op de mythe van de Griekse held Sisyphus. Hij slaagde erin de Dood gevangen te nemen, waarna hij gestraft werd door Hades, de god van de Onderwereld. Tot in lengte van dagen moet hij een rotsblok tegen een berghelling omhoog rollen. Als hij bijna boven is, ontglipt het rotsblok hem, rolt naar beneden en moet Sisyphus opnieuw beginnen.’

Bevrijdende plons

‘Met deze machine wordt Sisyphus geëerd als onverschrokken optimist’, zegt Van der Wijk. ‘Iedereen vindt het daarnaast mooi om iets in het water te zien plonzen. De machine duwt de massa omhoog en bouwt daardoor voor de kijker de spanning op. Dan is het natuurlijk wachten op de plons, de climax. Die moet dan als triomf bevrijdend werken voor de kijker, niet als straf en nederlaag zoals bij Sisyphus.’

Taaie Tiller in Rotterdam

Journalist Henk Hofland introduceerde het idee van de Sisyphusmachine in zijn gastcolleges aan de TU Delft. Als student borduurde Van der Wijk hierop voort en kwam in 2006 met het concept van de Taaie Tiller. In 2012 werkten 115 eerstejaars UT-studenten werktuigbouwkunde aan berekeningen en tekeningen, waarna Van der Wijk bezig ging met (houten) schaalmodellen en een houten geraamte op ware grote.

Sinds juni 2014 werkt Van der Wijk samen met studenten van studentenvereniging WOT aan het kunstwerk. Vorige week begon hij met de metalen versie die uiteindelijk op de campus komt, die hij in mei hoopt af te hebben. De Taaie Tiller die op de campus komt is mogelijk de opmaat voor een zes keer zo grote uitvoering, aangedreven door windenergie, in het centrum van Rotterdam. Dat kunstwerk is volgens Van der Wijk echter ‘nog ver weg’.

Stay tuned

Sign up for our weekly newsletter.