Druppel die de emmer deed overlopen was de verdeling van de zogenoemde Van Rijn-gelden, bestemd om werk in sectoren zoals het onderwijs aantrekkelijker te maken. Volgens AbvaKabo-onderhandelaar Arno Lammeretz hadden VSNU en bonden afgesproken dat geld aan een aantal concrete projecten uit te geven. Deze week zou de VSNU (waarin de universiteiten als werkgever zijn vertegenwoordigd), echter alleen nog over 'thema's' willen praten, om de precieze verdeling aan de individuele universiteiten over te laten.
Volgens Lammeretz is de gang van zaken symptomatisch voor de onderlinge verhoudingen. De standpunten van de VSNU zouden voortdurend veranderen. 'Het lijkt wel of hun mening afhankelijk is van wie er precies bij hun laatste bestuursvergadering aanwezig was', zegt hij. 'Zo valt er niet te overleggen.' Hij wil pas weer aanschuiven bij het overleg als de VSNU-onderhandelaars 'voldoende mandaat hebben'.
Onderliggend probleem is een fundamenteel verschil van mening over de rol van de VSNU. De bonden willen centraal overleggen met de werkgevers, terwijl de VSNU haar leden meer vrijheid wil geven zelf op lokaal niveau afspraken te maken. Eerder dit jaar botsten de onderhandelaars al over vergelijkbare kwesties. Zo wilde de VSNU geen centrale afspraken maken om de wachtgeldproblematiek van jonge promovendi op te lossen. 'Er is nu eenmaal een centrale cao voor de universiteiten', zegt Lammeretz. 'Men durft tot nu toe niet te zeggen dat er niet meer centraal gepraat moet worden. Dat zou het einde van de cao betekenen.'
Binnenkort moeten onderhandelingen beginnen voor een nieuwe cao. De huidige loopt in mei van dit jaar af. 'Dat wordt een heel lastig traject', denkt Lammeretz. 'We bereiden ons op het ergste voor.'
VSNU-woordvoerder Jeroen Sparla begrijpt niets van de stap van de bonden. 'Dit komt voor ons als donderslag bij heldere hemel', zegt hij. 'De bonden kunnen ons eerder verwijten dat we de rug recht houden, want we zijn heel consequent in onze standpunten. Er zijn wel meningsverschillen, maar ik had de stellige indruk dat we daarover in ieder geval wel 'on speaking terms' waren.'
De bonden hebben de VSNU beloofd hun stap schriftelijk toe te lichten. Pas als die uitleg ontvangen is, wil de VSNU haar reactie bepalen.
