Schaf de basisbeurs af. Laat studenten alles maar lenen. Dat advies van het Centraal Planbureau (CPB) heeft tot voorspelbare woede geleid van de landelijke studentenbond LSVb.
Het idee van het CPB heet in jargon een sociaal leenstelsel. Het voorstel is niet nieuw, maar opvallend is dat het nu deel uitmaakt van de gezaghebbende Macro Economische Verkenning (MEV) 2004, die elk jaar met Prinsjesdag aan het kabinet wordt aangeboden. Het 'sociale' element van het leenstelsel is dat afgestudeerden terugbetalen naar inkomen, zoals nu ook het geval is. Het verschil is dat de studieschuld veel hoger wordt als er geen gift meer is. Studenten moeten dus meer investeren in hun toekomst. Dit zogeheten profijtbeginsel moet de overheid veel geld opleveren.
LSVb-voorzitter Merijn de Jong is ontstemd over het plan om de lening in de vorm van een prestatiebeurs pas kwijt te schelden als de hele studie is afgemaakt. Nu hoeven afhakers met een propedeuse op zak hun prestatiebeurs voor het eerste jaar niet terug te betalen.
Als ze het einde van de studie al halen. Want, zegt De Jong, er komen rendementsdoelstellingen voor de instellingen. 'Dat is een groot risico, dat zie je al aan het huidige systeem van outputbekostiging, dat in wezen ook prestatiegericht is.' Het gevolg daarvan is de LSVb onderhand bekend: het bindend studieadvies, een eufemisme voor verplicht stoppen bij te weinig studiepunten. Ofwel, in de woorden van De Jong, 'studenten na één jaar weggooien, terwijl het best kan dat de prestaties later beter worden.'
