De Körber-Preis für europäische Wissenschaft wordt sinds 1985 jaarlijks toegekend aan een team van internationale wetenschappers. De prijs is geen onderscheiding voor briljante onderzoeksresultaten, maar is bedoeld als financiële ondersteuning van veelbelovend en vernieuwend onderzoek in de disciplines natuurwetenschappen, geneeskunde en techniek.
De vier onderzoeksgroepen rondom de hoogleraren Niek van Hulst, Ben Feringa (Groningen), Martin Möller (Aken) en Justin Molloy (York) willen hun kennis op het gebied van fysica, chemische technologie en biologie bundelen om een minuscule motor te ontwikkelen, die bestuurbaar is, aan en uit kan, van richting kan veranderen, zich doelgericht op een oppervlak kan bewegen en door lichtenergie aangedreven wordt.
Het onderzoeksproject wordt door het achtkoppig curatorium van de Körber Preis, waarin onder meer Mesa+-directeur David Reinhoudt zitting heeft, omschreven als 'sterk toepassingsgericht fundamenteel onderzoek'. De te ontwikkelen motor - ter grootte van een molekuul - kan onder andere gebruikt worden om geheel nieuwe materialen te construeren, cellen inwendig te onderzoeken, medicijnen in het lichaam exact te doseren en gecontroleerde chemische reacties tussen molekulen tot stand te brengen. Naar vrij algemeen wordt aangenomen gaan deze minuscule en hoogst accurate machines en werktuigen een vitale rol spelen in de nieuwe industriële revolutie die de nanotechnologie op termijn teweeg gaat brengen.
Het team van Niek van Hulst heeft vooral veel ervaring met methodes om afzonderlijke molekulen zichtbaar te maken en te manipuleren met behulp van licht. De Groningse chemicus Feringa is gespecialiseerd in de synthese van kunstmatige molekulen en de Duitse polymeertechnoloog Möller houdt zich bezig met de binding van molekulen aan oppervlaktestructuren. De Britse bioloog Molloy onderzoekt 'motormolekulen' in de spiercellen van insekten, die als voorbeeld voor kunstmatige motoren kunnen dienen. De grootte van de molekulen waarmee deze onderzoekers werken zijn een factor honderd kleiner dan de kleinste structuren op bijvoorbeeld eenpentium-4-microchip.
De prijsuitreiking vindt plaats op maandag 8 september in Hamburg, de stad waarvan de initiator van de prijs, grootindustrieel en filantroop Kurt Körber (1909-1992), ereburger was.
Menno van Duuren
Niek van Hulst
