Vier uur per week. Dat zou het voorzitterschap van de Islamitische Scholen Besturen Organisatie hem kosten.
De afgelopen weken werden het er iets meer.
`Vorige week is een soort blur', zegt Saïd Benayad (34) in zijn kamer in de Bastille. Hij voerde continu overleg met de 42 aangesloten scholen, met de pers. Na de aanslag op de islamitische school in Eindhoven adviseerden ze scholen contact te zoeken met politie en gemeentes voor beveiliging. `Sommige ouders zijn zelf met slaapzakken in de school gaan liggen. Te gek voor woorden dat dat nodig is.'
Deze week praat Benayad samen met andere onderwijsorganisaties met onderwijsminister Maria van der Hoeven.
Over hoe nu verder.
`Onderwijs kan een rol spelen in de strijd tegen radicalisering', zegt Benayad. `Wij moeten op scholen een alternatief bieden voor wat buiten de school wordt gepredikt.' Volgens hem zijn er veel jonge moslims die worstelen met de eigen identiteit en het gevoel hebben dat ze niet bij de Nederlandse samenleving horen. Dat kunnen makkelijke slachtoffers voor radicale bewegingen worden, stelt hij.
Hij spreekt uit ervaring.
`Ik heb een lastige jeugd gehad.' Hij legt een klassenfoto van een Hollandse basisschool op tafel. Twintig blonde jongetjes en meisjes, één Marokkaans jongetje en één Turks meisje. `Zie je me? Zwart schaap in een witte kudde. Niet dat het op die school niet leuk was. Maar je valt toch op. Je bent altijd iets vreemds. Ook in de media hoor je weinig goeds over allochtonen. Dat ga je geloven. Het verwijdert je van de Nederlandse samenleving. Ik had totaal geen binding met Nederland en wilde na mijn studie terug naar Marokko. Op mijn vierentwintigste heb ik mezelf op de islam geworpen. Daarin stond tenminste hoe ik moest leven. Ik ging met een select groepje mensen om en kleedde me traditioneel.'
Dat was ook de tijd dat hij TBK ging studeren aan de UT. Eén voorval bleef bij. Gehuld in een jalaba, een lang gewaad met een mutsje, ging hij als eerstejaars in 1994 boeken halen bij studievereniging Stress. In de kelder van het BB-gebouw sloot hij aan in de rij. Leden kregen korting en wie nog geen lid was kon dat ter plekke worden. Maar toen Saïd aan de beurt was kon dat niet. Hij moest uit de rij. `Ik denk dat de jongen van Stress iemand zag waarvan hij compleet in paniek raakte.'
Benayad wist uit zijn isolement te komen. `Ik heb een hoog ambitieniveau en dat isolement leidde nergens toe. Ik heb ingezien dat ik een goede moslim kan zijn en tegelijk bij de Nederlandse samenleving kan horen. Ik trek het me nu zeer aan wat er in dit land gebeurt.'
Maar het kan ook anders aflopen. `Veel moslimjongeren in een identiteitscrisis zijn op zoek naar een pasklaar antwoord. Ze gaan op zoek en komen vaak op radicale sites terecht. Daar wordt heel duidelijk gezegd, dit is goed en dat niet. Heel aantrekkelijk, maar ook heel gevaarlijk. We moeten die jongeren een goed alternatief bieden. Ik pleit voor een omgekeerde jihad-rekrutering. We moeten ze terughalen uit die sfeer.'
Hoe tegenstrijdig het ook klinkt, juist islamitische scholen kunnen helpen voorkomen dat jonge moslims zich van de Nederlandse samenleving verwijderen, is de stellige overtuiging van Benayad. `Wij kunnen op die scholen richting geven aan persoonlijkheid- en identiteitsontwikkeling en de jongeren leren omgaan met hun identiteit als moslim in Nederland.'
De veelgehoorde kritiek dat islamitische scholen de integratie juist hinderen, frustreert hem zichtbaar. `Wij zijn tot drie keer toe onderzocht en vrijgepleit. We draaien het Nederlandse onderwijsprogramma met dat verschil dat de kinderen anderhalf uur per week islamitisch godsdienstonderwijs krijgen. Wij bevorderen integratie en zetten niet aan tot haat. Het lijkt wel alsof mensen wíllen dat er een spook onder het bed ligt. Geef mij de naam van één leraar die radicaliseert. Ik zal hem persoonlijk voor de rechter dagen.'
Benayad was een week van slag na de moord op Van Gogh. `Iemand die in staat is om te moorden en dat te verklaren vanuit míjn religie die is krankzinnig. Ik laat me geen schuld aanpraten, maar voel me wel medeverantwoordelijk. Ondergronds is er een probleem. In 2006 wonen er een miljoen moslims in Nederland. Het is een fractie daarvan die dit soort wandaden pleegt. Dat wil niet zeggen dat de rest niets hoeft te doen om het tij te keren.'
Maar er gebeurde ook iets goeds. De scholen in Eindhoven en Uden, die vorige week in vlammen opging, hadden een goede relatie met de buurt, zegt Benayad. `Dankzij voorlichting en open dagen wisten mensen uit de wijk wat er op de school gebeurde. In Eindhoven zijn buurtbewoners na de aanslag als een menselijk schild, hand in hand, om de school gaan staan. Dat heeft me ontroerd.'
Foto: Arjan Reef
Jannie Benedictus
Saïd Benayad: ..ik laat me geen schuld aanpraten, maar voel me wel medeverantwoordelijk…
