Vandaag in China, gisteren nog in St. Petersburg en morgen naar Vietnam. Sommige UT-medewerkers reizen de hele wereld over. Snoepreisjes? Vergeet het maar, zeggen deze zes globetrotters. `Het is werk. Maar wel verschrikkelijk leuk werk.'
Het is niet hoera, ik ga
Koos Krabbendam, hoogleraar productiemanagement, faculteit BBT
Gaat naar buitenland: Als gastdocent. Universiteiten vliegen graag een deskundige uit het buitenland in. Geeft tegenwoordig voornamelijk college in het kader van de MBA-opleidingen die de UT sinds kort in China aanbiedt.
Frequentie: Was het afgelopen jaar in: Cleveland, Chicago, Peking, Changsha (nov. 2003), Changsha (maart), Göteborg en Wenen (augustus), weer Changsha (september) en gaat in november naar Bangkok. Een druk jaar, vertelt Krabbendam. Normaliter is hij zo'n twee keer per jaar op reis, in China en Amerika. Meestal is dat voor anderhalve week. Dit jaar kwamen daar wat congressen en workshops bij.
Voordelen: De andere culturen. Dat maakt een wetenschappelijke baan aantrekkelijk.
Nadelen: Hij ziet vaak op tegen de reis. Het is niet hoera, ik ga. Dat komt waarschijnlijk omdat er heel veel moet gebeuren in de dagen dat hij weg is. Neem China, hij komt op zondagmiddag aan en maandagochtend staat hij al voor de klas. Dat is vermoeiend. Mensen die zijn activiteiten als snoepreisjes beschouwen helpt hij snel uit de droom.
Thuisfront: Zolang het bij slechts twee keer per jaar blijft, valt het mee. Soms gaat zijn vrouw mee, dan combineren ze het met een vakantie, maar dat komt niet vaak voor. Het afgelopen jaar kostte veel weekenden. En dan zit zijn vrouw dus alleen.
Onderweg: In de economy class leest hij een lekker boek. Daar is dan tijd voor.
Mooiste ervaring: Toen hij in maart in Changsha college gaf aan de deelnemers van de MBA-opleiding. Die waren in de dertig en hadden de studentenopstanden op het Plein van de Hemelse Vrede meegemaakt. `s Avonds ging Krabbendam met de hele groep eten en twee studenten raakten in gesprek. Wat bleek, de ene student was destijds een van de studentenleiders, de andere zat in het leger. Destijds stonden ze tegenover elkaar, maar nu konden ze daar op een heel vriendelijke manier met elkaar over praten. Heel bijzonder, vond Krabbendam.
Expert in koffers pakken
Jan van den Akker, hoogleraar curriculumontwerp- en implementatie, faculteit Gedragswetenschappen
Gaat naar buitenland: Voor conferenties of wetenschappelijk onderzoek, maar ook als consultant bij allerlei internationale projecten.
Frequentie: Het afgelopen jaar waren er tien reizen naar het buitenland. Best veel, vindt hij zelf. Het sluipt er een beetje in. Heel wat uitnodigingen slaat Van den Akker ook af, want anders zou hij het hele jaar in het buitenland zitten. Vorig jaar was hij in Suriname (november 2003), Kaapstad (januari 2004), Amerika voor een bezoek aan Vancouver, San Francisco en San Diego (april), de Filippijnen en Vietnam (mei/juni), Engeland (juni), Zuid-Afrika (juli), Zanzibar (september) en twee weken geleden een Europese vakconferentie op Kreta. Eind van deze maand staat er een trip naar Zweden op het programma .
Voordelen: De internationale contacten die hij opdoet. En natuurlijk heeft reizen wel z'n charme. Hij is heus niet zo calvinistisch om dat niet te erkennen.
Nadelen: De hectiek rondom een trip zorgt voor extra stress, zowel op het werk als privé. Altijd weer die werkachterstand als je thuiskomt, dat is balen. Of die keer dat hij `s ochtends om zeven uur landde vanuit Vietnam. Direct door naar Utrecht waar hij moest spreken op een congres. Dus snel onder de douche in een hotel en hup schone kleren aan en hup naar het congres. Ging hem trouwens nog best aardig af, die speech.
Thuisfront: Zijn vrouw en kinderen maakt Van den Akker niet meer blij met allerlei souvenirs. Ze zien hem al weer aankomen met een schilderijtje uit Afrika. Hou op zeg. Zijn vrouw wordt wel eens zenuwachtig van hem als hij pas `s avonds laat de koffer gaat inpakken. Maar ach, in koffers pakken is hij inmiddels een expert. Afgelopen zomervakantie vloog zijn gezin hem een keer achterna, na een werkweek in Zuid-Afrika. Dat was het betere werk.
Onderweg: Bekneld in je stoel zitten tijdens lange nachtvluchten is geen pretje. Maar soms overkomt hem ook wel eens iets aardigs. Bijvoorbeeld die keer dat de stewardess hem te hulp riep bij een vrouwelijke passagier die erg overstuur was. Zijn luisterend oor bracht haar tot rust. Na de landing kreeg hij als dank van de KLM een fles champagne mee.
Bevoorrecht mens
Jon File, executive director bij Cheps
Gaat naar buitenland: Als supervisor van management- en beleidsprojecten, voor het geven van workshops of seminars. En af en toen naar een conferentie.
Frequentie: Het dagelijkse management van Cheps beslaat ongeveer de helft van zijn functie, de andere helft geeft hij leiding aan projecten in het buitenland. Vorig jaar was hij in Pretoria (oktober 2003), Slovenië (november 2003), Mozambique, Zuid-Afrika (december 2003) en weer in Mozambique, Zuid-Afrika en Ethiopië (februari 2004). Na die laatste reis was hij precies vijf dagen thuis om de verjaardag van twee kinderen te vieren en een lezing voor Studium Generale te verzorgen. Daarna: Zuid-Afrika, Ethiopië, Zuid-Afrika, St.Petersburg (maart), Mozambique, Zuid-Afrika, Oslo (mei), Lissabon, Zuid-Afrika (juni), Oeganda (augustus), Estland, Mozambique, Kaapstad, Rusland (september). In oktober staat een reis naar Roemenië op het programma en in november reizen naar Pretoria, Kroatië en Oslo.
Voordelen: Je werkt niet voor een internationaal georiënteerde organisatie als Cheps als je het niet leuk vindt om te reizen. Blij is Jon vooral met de vele vrienden in verschillende landen. Hij voelt zich bevoorrecht en gelooft dat Cheps echt iets kan betekenen.
Nadelen: Fysieke vermoeidheid. Eigenlijk vindt-ie dat een executive director van Cheps wel iets meer `thuis' moet zijn.
Thuisfront: De familie File is er aan gewend, maar vraagt zich wel regelmatig af - bij de zoveelste reis - of het nu niet een keer welletjes is? Mee op reis gaat zijn gezin nooit, want File werkt toch al gauw vijftien uur per dag.
Onderweg: Goede oordopjes zijn een must. Op de heenweg bereidt Jon zich het liefst wat voor op het werk, op de terugweg leest hij een goed boek.
Aparte ervaring: Tijdens een bijeenkomst met de onderwijsminister van Mozambique, in Pemba vlakbij de grens met Tanzania, was er geen vergaderruimte aanwezig. Uit nood werd toen de plaatselijke discotheek aan het strand afgehuurd. Dat was wel apart: vergaderen tussen de discolampen en rookmachines. Voor de bevolking was het minder leuk: die konden een paar dagen niet uitgaan.
Favoriete bestemming: Behalve Kaapstad, waar hij dertig jaar woonde, zijn het toch de bestemmingen waarvan je het eigenlijk niet verwacht die mooi zijn. Zoals Tallinn, de hoofdstad van Estland, Addis Abeba, Kampala en Novgorod in Rusland.
Een bredere blik
Joke Voogt, universitair hoofddocent bij educational design, management & media, faculteit Gedragswetenschappen
Gaat naar buitenland: Op uitnodiging van het Russische onderwijsministerie. Om projecten op plattelandsscholen in Rusland te lanceren, die de integratie van ICT in het natuurkundeonderwijs bevorderen. Af en toe bezoekt ze een congres in een ander land.
Frequentie: Zo'n vijf á zes keer per jaar naar het buitenland. Per keer is ze gemiddeld een week weg. Vorig jaar was ze in september, oktober, januari en mei in Rusland. In april 2004 bezocht ze een onderwijskundig congres in San Diego, Verenigde Staten. En ze vloog vorige maand naar Zanzibar. Brussel wordt haar volgende trip, daar is een Europese bijeenkomst in november. En in december bezoekt ze wederom Rusland.
Voordelen: Andere culturen leren kennen. En als onderwijskundige heeft ze een veel bredere blik gekregen. Reizen op zich vindt ze leuk. Het is keihard werken, maar daar houdt ze van.
Nadelen: Toen een jaar of twaalf geleden, na de val van de Berlijnse Muur, het reizen naar Rusland toenam, was de combinatie met haar zorgtaken thuis erg lastig. Onrustig werd ze ervan. En een schuldgevoel, daar had ze ook last van. Gelukkig heeft ze een partner die ook parttime werkt, waardoor ze veel goed kan regelen. Nu de kinderen ouder zijn gaat het allemaal wat makkelijker. Niet leuk vindt ze de stapels werk als ze weer thuis is. In Rusland is het bovendien lastig om je e-mail te checken. Internet werkt daar nog niet overal even goed.
Thuisfront: De thuisblijvers kampen met ambivalente gevoelens als ze weer eens haar koffers pakt. Aan de ene kant vinden ze het leuk, aan de andere kant is het elke keer weer zo'n geregel. Haar oudste reisde haar een keer achterna in St. Petersburg. Maar vakantie vieren doet ze met haar gezin liever ergens anders. Wandelen in de natuur, daar gaat haar voorkeur naar uit.
Onderweg: Lezen. Het liefst Russische schrijvers. Ze heeft inmiddels al een aardige verzameling opgebouwd. Favoriet is de schrijver Paustovsky, die over Rusland in de twintigste eeuw schrijft.
Drama: De gijzeling op de basisschool in Beslan, begin september, greep haar behoorlijk aan. Ze voelde grote betrokkenheid omdat ze weet hoe belangrijk Russische ouders en leerkrachten het onderwijs vinden, maar ook omdat ze daar altijd het beste met de kinderen voor hebben. Zelfs in tijden dat de overheid salarissen niet uitkeert, werken ze gewoon door. Op Russische scholen heerst een fijne sfeer, de mensen zijn er erg vriendelijk.
Altijd maar jakkeren
Sirp de Boer, China-specialist en docent bij de sectie international management, faculteit BBT.
Gaat naar buitenland: om stageplaatsen bij bedrijven te regelen, contacten met universiteiten te leggen, aan conferenties deel te nemen en afstudeerders te begeleiden.
Frequentie: Was het afgelopen jaar in Peking, Shanghai, Hong Kong en Vietnam (december 2003), Shanghai en Hangzhou (april), Peking (augustus). Reist eind oktober opnieuw naar Shanghai en Hangzhou en aansluitend door naar Korea. Gaat in november met een studiereis mee naar Chili en Peru. Gemiddeld maakt De Boer drie reizen per jaar waarin hij zoveel mogelijk tracht te combineren.
Voordelen: Hij houdt van reizen. Altijd al gedaan. De verandering van omgeving en cultuur spreekt hem aan. Woonde niet voor niets drie jaar op de Fiji-eilanden. China vindt hij een `ontzettend' boeiend en uitdagend land dat door de omvang en de snelle groei die het doormaakt enorme mogelijkheden biedt voor samenwerking met organisaties in Nederland.
Nadelen: Tamelijk vermoeiend, zo'n reis. Je moet gedisciplineerd zijn, zegt De Boer. Want voordat je vertrekt moet je jakkeren om alles af te krijgen en eenmaal thuis ligt er weer een hele stapel met e-mail. En ook eenmaal in het buitenland ben je volop aan het werk. Kortom, het is werk, maar wel verschrikkelijk leuk werk, zegt De Boer altijd.
Thuisfront: Zo langzamerhand weten de De Boertjes niet beter. Souvenirs ontvangen ze allang niet meer. De Boer sms't bij elk nieuw onderkomen zijn adres door. Da's alles. Bellen doen ze zelden.
Onderweg: Altijd economyclass, businessclass is niet te betalen. De Boer zet meestal oogkleppen op en plugt oordoppen in. Tijdens nachtvluchten probeert hij te slapen, een dagvlucht wordt aangegrepen om te werken.
Leuke ervaringen: De Boer heeft zich onbewust een hele hoop dingen eigen gemaakt in de tien jaar dat hij nu in China komt. Hij weet nu dat hij aan tafel beter niet z'n neus kan snuiten en dat visitekaartjes altijd met twee handen aangereikt en aangenomen worden. In een reis van drie weken deelt hij er zo honderd stuks uit. Altijd met de woorden: ik ben van de Universiteit Twente, de beste universiteit van Nederland. Tja, in China hebben ze 1100 universiteiten, dus alleen de beste maken indruk.
Hiken en biken
Albert van den Berg, hoogleraar geminiaturiseerde (bio) chemische analysesystemen, faculteit EWI en Mesa+
Gaat naar buitenland: Meestal voor congressen, maar soms ook voor het geven van cursussen, het opponeren bij een promotie of voor overleg in het kader van internationale projecten.
Frequentie: Was het afgelopen jaar in Lake Tahoo USA en Neuchâtel (oktober 2003), Montreux (november 2003), Dortmund (december 2003), San José, San Diego en Innsbruck (januari), Parijs (februari), Lille (maart), Grenoble en Lausanne (april), Tokyo en Seoul (mei), Warschau (juni), Los Angeles (juli), Salamanca Spanje, Boulder USA en Malmö (september), Madrid, Mallorca, Hawai en Peking (oktober). Beetje veel vindt Van den Berg. Hij gaat afkicken. Echt.
Voordelen: De ontmoetingen met steeds nieuwe en interessante mensen. Dat levert inzicht op in hoe de wetenschap in andere landen en culturen bedreven wordt.
Nadelen: Zoveel afwezig zijn betekent dat Van den Berg naast het normale maandelijke overleg weinig tijd overhoudt voor de informele contacten met promovendi en postdocs. En als hij een keer een tijdje op de UT rondloopt, is zijn agenda altijd volgeboekt en dat went nooit helemaal.
Thuisfront: Vrouw en kinderen klagen nooit. Het gaat eigenlijk best goed, vindt hij. Maar als een van de kinderen vraagt `papa, kom je nou weer terug?' dan heeft Van den Berg het wel even moeilijk.
Afkicken: De laatste maanden loopt het reizen nogal uit de hand. Begin volgend jaar gaat hij met het hele gezin een half jaar op sabbatical leave naar San Diego. Zes maanden met z'n allen op dezelfde plek, wat een rust! Kinderen naar een Amerikaanse school, dat wel.
Dit blijft bij: Toen hij met een collega vanuit Hawai naar huis vloog met een tussenstop in LA ontdekten ze door alle tijdsverschillen en foutstaande horloges na een uurtje koffieleuten dat het vliegtuig al weg was. Wat een blunder. Gelukkig konden ze een halve dag later alsnog naar huis, alwaar ze geupgrade werden naar business class en fantastisch over de Grand Canyon vlogen bij ondergaande zon. Ook geweldig was een Gordon Research conferentie in de Rocky Mountains. Prachtige locatie en een programma dat veel vrije tijd toeliet. Dat gaf Van den Berg de mogelijkheid om zijn favoriete bezigheid uit te oefenen: biken en hiken in de bergen.
Jannie Benedictus en Maaike Platvoet
Koos Krabbendam
Jan van den Akker
Jon File
Joke Voogt
Sirp de Boer
Albert van den Berg
