'Kerstmis bij ons is net als hier: een heilige mis, kerstliederen, veel kaarsen en een miniatuurkribje dat we traditioneel uit coniferenhout snijden. Kersttakken hebben we ook, af en toe duiken zelfs plastic kunstbomen op', vertelt wiskundige Tesfayohannes Kiflemariam Haile, afkomstig uit Eritrea, een jonge, straatarme republiek aan de Rode Zee die na een bloedige guerillastrijd in 1993 onafhankelijk werd van Ethiopië.
Kiflemariam Haile (30), graduate assistant aan de Universiteit van Asmara, moest zich een aantal jaren geleden nog schuilhouden voor de hardhandige recruteerders van het Ethiopische regeringsleger, nu verblijft hij in Twente voor de eenjarige master-opleiding van Toegepaste Onderwijskunde. Hij brengt de Kerstdagen door in zijn gastenwoning aan de Calslaan.
Kiflemariam Haile vertelt dat Kerstmis in zijn vaderland alleen door de christenen wordt gevierd. Die maken 50 procent van de bevolking uit: vooral rooms-katholieken (met dank aan de vroegere Italiaanse kolonisator), daarnaast ook wat Koptische christenen en protestanten. De rest van de Eritrers is moslim, zegt Kiflemariam (zelf katholiek).
En wat houdt Kerstmis in? 'Iedereen gaat natuurlijk op Eerste Kerstdag naar de kerk, op het platteland om vier uur 's ochtends.' Er worden veel kerstliederen gezongen, in het Tigrees of maar ook in de liturgische taal van Axum, een verloren koninkrijk in de hooglanden van Ethiopië.
Kerst in Eritrea is bovenal een groot familiefeest, vertelt Kiflemariam Haile. Kerstcadeautjes zijn onbekend, maar moeders en dochters zijn al dagen druk met de bereiding van speciale gerechten. Zoals 'zigni', een scherpe soep van geitenvlees, 'atait', grote dunne zuurdesembroden, en 'suwa', een alcoholische drank uit gegiste sorghum (gierst).
Voor het grote kerstdiner - waarbij alle tafelgenoten van dezelfde grote schotel eten - worden ook kippen, geiten en schapen geslacht. En soms leggen enkele families uit de buurt wat geld bijeen en kopen gezamenlijk een hele os, een traditioneel gebruik dat 'guzi' wordt genoemd.
Hoe dan ook, Tesfayohannes Kiflemariam Haile gaat dezer weken niet terug naar Eritrea. Geen tijd en geen geld. 'Niet erg', zegt hij, 'ik heb vorige week al Kerst gevierd.' Met muziek en drankjes, in de speciale 'huiskamer' waarover de internationale mastersgroep bij TO beschikt.
