De reden waarom het Japanse gezin Namekata naar Enschede is gekomen is simpel: de wiskundige dr. Theo Driessen werkt aan de UT. Vader Tsuneyuki, een associate professor aan de Otaru University of Commerce, greep de mogelijkheid een jaar naar het buitenland te gaan met beide handen aan om zijn goeroe te bezoeken.
Zijn vrouw Yoko, doctoranda in de Indiase taal en cultuur, wilde al heel lang naar het buitenland. Maar als moeder maakt ze zich wel zorgen over de invloed die een verblijf in Nederland op de schoolcarrière van dochters Nona (17) en Sae (13) heeft. De meisjes vinden het op de internationale school niet zozeer moeilijker of makkelijker, maar anders en vrijer. In Japan moeten ze een uniform aan, mogen ze geen sieraden dragen en wordt zelfs de haarlengte voorgeschreven. Hier kunnen ze zonder hun vinger op te steken vragen stellen aan de leraar, wordt er voor de schooldeuren gerookt en onder de les brood gegeten. Voor Sae hoeft dat allemaal niet, maar Nona bevalt het wel.
Eigenlijk leek het haar niks, een jaar naar Nederland. In Japan had ze het ontzettend naar d'r zin op school. Bovendien was ze bang een achterstand op te lopen. In Japan is de universiteit alleen toegankelijk voor scholieren die een zwaar toelatingsexamen halen. Dat heeft negatieve gevolgen voor hun studiehouding als ze eenmaal binnen zijn, vertelt Tsuneyuki. De Japanse studenten doen net genoeg om hun examens te halen. In vergelijking daarmee vindt hij de Enschedese studenten heel gedreven. 'Ze komen met vragen en gaan in discussie met hun docenten. Dat doen ze in Japan niet.'
Over eigenaardigheden van Nederlanders gesproken merkt Nona op dat ze vindt dat ze veel vrij hebben: vrijdagmiddag, maandagochtend. 'Ze weten hoe ze van het leven moeten genieten', glimt Tsuneyuki. 'Ik vind de Nederlanders aardig', zegt Sae. 'Het winkelpersoneel is bijvoorbeeld heel vriendelijk.' Het eten vinden ze allemaal lekker, maar wel een beetje zwaar. In vergelijking met Japan is het voedsel in Nederland goedkoop, kwalitatief goed en vers. Wat het gezin ook opvalt is dat in Nederland overal mag worden geschaatst. Dat is in Japan alleen toegestaan op een speciale baan.
Daarnaast vindt Sae het vreemd dat Nederlanders zoveel dingen in hun eentje doen. 'Ze hebben ook hun eigen individuele meningen', haakt haar moeder aan. 'Bij ons wordt het ontwikkelen van een eigen mening niet gestimuleerd. In het algemeen kun je zeggen dat onze maatschappij dat onderdrukt. Het is heel belangrijk in Japan dat we rekening houden met andermans gevoelens.'
Yoko is een beetje een einzelgänger en vermaakt zich dan ook prima in Enschede, hoewel ze er nauwelijks mensen kent. 'Ik hou er van in mijn eentje rond te zwerven en te wandelen. Soms bezoek ik met de trein interessante plaatsen. Het is hier ook een paradijs voor fietsers. In Japan heb je geen aparte fietspaden en het verkeer is gevaarlijk.' Ze zou best langer dan een jaar willen blijven. Maar de schoolcarrières van Sae en Nona gaan voor.
