Informatica-student Werner Toonk keert binnenkort naar Nederland terug, na een half jaar stage in Zuid-Afrika. In dit artikel staan zijn bevindingen.
Het is donker in Port Elizabeth, Zuid-Afrika's vierde grote stad gelegen aan een prachtige baai in de Indische Oceaan. Ik zit op een rieten barkruk, vierhoog op het balkon en geniet van een fantastisch uitzicht over de feestelijk verlichte boulevard die het strand van de stad scheidt. Het gejoel van de permanente kermis aan de andere kant van de weg is goed te horen. Het strandseizoen in Port Elizabeth is in volle gang. Voor mij is het echter snel afgelopen. Na een stage van ruim een half jaar vlieg ik dit weekend terug naar het koude Nederland. Hoe is dat nu om zo'n zes maanden werkervaring op te doen aan de andere kant van de wereld?
door Werner Toonk
Volgens de berichtgeving in de Nederlandse kranten is Zuid Afrika een land waarin misdaad en geweld hoogtij vieren. Gemiddeld meer dan vijftig moorden per dag, iedere zes minuten een beroving en iedere zeventien seconden een ernstige misdaad. De statistieken liegen er niet om: Zuid-Afrika is een van de meest criminele landen ter wereld. Zelf heb ik van dat alles niets meegekregen. Het geweld speelt zich voornamelijk af in bepaalde buurten van de grote steden, waarvan bekend is dat je er 's avonds beter weg kunt blijven als je er niets te zoeken hebt.
Het hele land is momenteel in de ban van soccer. Sinds begin vorig jaar staat de wereldbeker rugby in de Zuid Afrikaanse prijzenkast en het lijkt erop dat de African Cup of Nations daar binnenkort naast komt te staan. Het voetbaltoernooi om de Afrikaanse Cup is onlangs voor Zuid-Afrika uitstekend begonnen met een 3-0 overwinning op Kameroen. En dat is precies wat het land op dit moment zo graag wil: de wereld laten zien dat ze er klaar voor zijn. Na een jarenlange boycot wil Zuid-Afrika een voorbeeld zijn voor de wereld. Een land met 45 miljoen mensen, negen rassen en veertien verschillende talen. Al deze verschillende inlvoeden hebben het land de toepasselijke bijnaam 'Regenboognatie' opgeleverd.
Tegenstellingen
Naast kleurrijk is Zuid-Afrika een land van grote tegenstellingen. De apartheid waardoor het land internationaal in de schijnwerpers is komen te staan, is met de komst van de nieuwe regering in 1992 afgeschaft. Sindsdien viert de 'affirmative action' hoogtij. Dit houdt in dat bij vacatures of promoties een zwarte voorrang krijgt, ook al blijkt deze persoon mindere kwalificaties te hebben dan een blanke. Vooralsnog zijn het echter nog steeds voornamelijk de blanken die de hogere functies bekleden.
Het straatbeeld wordt gekenmerkt door snelle BMW's en andere luxe auto's. Een groot deel van de blanke bevolking woont in een ruime villa, omringd door een flinke tuin met een zwembad. De schoonmaakster en de tuinman die er werken krijgen slecht betaald en zijn zonder uitzondering zwart. Zij mogen zich echter gelukkig prijzen met hun job, want de Zuidafrikaanse werkloosheidscijfers zijn enorm. Degenen zonder baan brengen dag en nacht bedelend op straat door of verblijven in een van de vele krottenwijken die rondom de steden te vinden zijn.
Projecten
Het afgelopen half jaar heb ik stage gelopen bij Man-Machine Dynamics. Een snel groeiend bedrijf met zo'n twintig medewerkers. Man-Machine isgespecialiseerd in het installeren van electronische kwaliteitssystemen in de autoindustrie in Zuid-Afrika. het is een bedrijfstak die enorm profiteert van de exportmogelijkheden die vrijgekomen zijn na het einde van de internationale boycot. Naast het installeren van nieuwe systemen verricht Man-Machine tevens het onderhoud aan reeds geleverde systemen. Veel electrotechnisch werk dus, maar ook vrij veel informatica.
Een echte stageopdracht heb ik hier niet gehad. Mijn werk bestond voornamelijk uit allerlei kleine projecten. Ik heb bijvoorbeeld geheel zelfstandig een project uitgevoerd bij Mercedes Benz. Het management van deze autofabrikant wilde de informatieverzameling op de werkvloer automatiseren. Man Machine Dynamics heeft een draagbare computer in het produktenpakket die uitstekend geschikt is voor dergelijk werk.
Samen met de kwaliteitsmanager van Mercedes heb ik de specificaties voor een demonstratie programma opgesteld en vervolgens een demo ontwikkeld voor de handcomputer, die duidelijk maakte wat het produkt voor Mercedes zou kunnen doen. Het geheel heb ik tijdens meerdere presentaties aan verschillende lagen van het management laten zien. De bestuurders waren zeer onder de indruk van het geheel en waarschijnlijk wordt er binnenkort gestart met een pilot project.
Goed beeld
Naast dit project heb ik me beziggehouden met een aantal projecten voor andere autofabrikanten. Een vergelijkbare demo voor Nissan, een opdracht bij de Opelfabriek om een deel van het nieuwe security-code-systeem voor Astra's te implementeren, een inventarisatie van enkele informatiesystemen in de Volkswagenfabriek en het aanpassen van een software systeem in de gecombineerde Mazda/Ford-fabriek. Dit alles heeft me een goed beeld gegeven van de Zuid-Afrikaanse autoindustrie en de onmisbare rol die electronische testsystemen en software daarin spelen.
Als student van een buitenlandse universiteit ben ik hier dus zeer zeker serieus genomen, hetgeen leidde tot navenante verantwoordelijkheid. In veel gevallen werd er zelfs volledig vertrouwd op wat ik zei of wat ik moest doen. Tijdens het afgelopen half jaar denk ik een aardige indruk gekregen te hebben van wat het is om als ingenieur in het bedrijfsleven te werken. Projectmatig bezig zijn, weinig pure wetenschap en vooral veel toegepast denken en handelen.
Advies
Het gejoel op de kermis is intussen afgelopen, de achtbaan staat stil en de lampen zijn uit. Het verkeer op de nog steeds sfeervol verlichte beachroad neemt af. Af en toe rijdt er nog een auto voorbij. Port Elizabeth maakt zich op voor een nieuwe nachtrust. Als ik morgenvroeg om acht uur in het vliegtuig stap, staat de zon waarschijnlijk al weer hoog aan de hemel. Terugkijkend op het afgelopen half jaar besef ik dat het een onvergetelijke ervaring is. Een ieder die erover denkt om in het buitenland op stage te gaan, raad ik aan om Zuid-Afrika te overwegen.
