Filip Taylor Parkins, bestuurskundige, is heel even terug in Nederland. Tussen twee vluchten in brengt hij een bliksembezoek aan Enschede. Pas om half tien 's ochtends arriveerde hij op Schiphol na een korte, slechte nacht in het vliegtuig. Tijdens de lunchpauze staat hij al weer te praten voor een groep studenten die rustig hun boterhammen naar binnen werken. Taylor Parkins is vermoeid, maar krijgt bij zijn praatje over stagelopen en afstuderen in Zuid-Afrika hulp van voormalig TBK-student Sikke-Robert Bangma. De opkomst is klein, maar de aanwezigen luisteren aandachtig en stellen gerichte vragen.
Bangma en Taylor Parkins voerden de laatste fase van hun studie uit aan de Universiteit van Witwatersrand (Wits). De twee Nederlanders verrichtten onderzoek naar arbeidsintensieve constructiemethoden van wegenbouw in onderontwikkelde gebieden. Een civiel-technische afstudeeropdracht dus.
Taylor Parkins vestigde zich in september 1997, na het behalen van zijn Twentse bul, in Zuid-Afrika voor promotieonderzoek. Hij noemt zijn nieuwe thuisland schitterend, maar niet gemakkelijk. 'De natuur is er erg mooi, maar de criminaliteit en de apartheid, die nog steeds voelbaar is, drukken de sfeer. Toch ben ik er gaan wonen, want er zijn ook voordelen.'
Werk is er namelijk genoeg in Zuid-Afrika. Zeker voor academici, want veel afgestudeerde Afrikanen verruilen hun vaderland voor een land waar de salarissen hoger liggen. Een ware braindrain. De criminaliteit is voor de welgestelden ook een belangrijke reden om te emigreren. Taylor Parkins vertelt dat per jaar zo'n duizend hoogopgeleiden het land verlaten. Daar komt niemand voor terug. 'Er staan veel onderzoeksplaatsen open aan de Wits. Ik kan zó twintig stage- en afstudeeropdrachten voor Nederlandse studenten bedenken.'
De Wits, gesitueerd bij Johannesburg- nu niet direct de veiligste stad van het land- is ook een campusuniversiteit, net zoals de UT. Gesticht in 1922 herbergt ze zo'n twintigduizend studenten, 4200 medewerkers, tien faculteiten, 99 departementen en talloze vakgroepen en onderzoekcentra. De technische studies zijn ondergebracht in één faculteit: the faculty of engineering. De studentenpopulatie bestaat uit een mix van blanke en zwarte Afrikanen en telt achthonderd buitenlanders. Aan bekende alumni ontbreekt het de Wits niet. Nelson Mandela heeft er gestudeerd.
Leo de Jong, docent bij CT&M en destijds afstudeerbegeleider van Taylor Parkins en Bangma, onderbreekt het verhaal van zijn pupillen. 'Afstuderen in het buitenland mag dan zo'n geweldige ervaring zijn, er zitten ook haken en ogen aan. Besef wel, dat je een heel eind van je Nederlandse begeleiders vandaan zit. Ter plekke krijg je geen steun. Dus zul je alles zelf moeten uitdokteren. De praktijk wijst uit dat alleen goeie regelaars de eindstreep halen.'
Een geslaagde opdracht begint volgens De Jong met een gedegen voorbereiding in Nederland. Bangma lacht onzeker. Hij is zonder goedkeuring van zijn onderzoeksplannen naar Zuid-Afrika vertrokken. 'De eerste maand daar was niet de meest prettige periode uit mijn leven. Al mijn tijd ging op aan het schrijven van een gedetailleerd onderzoeksvoorstel. Zonder hulp, overigens, want begeleiding was er niet.'
Ook nu nog moeten studenten die voor de Wits kiezen alles zelf regelen. Taylor Parkins wil daar verandering in brengen. Hij is bezig met het opzetten van een uitwisselingsprogramma tussen de Twentse en de Zuid-Afrikaanse universiteit. Informeel zijn de faculteiten CT&M, BSK en TBK en de afdeling civil engineering van de Wits al in gesprek met elkaar. Walter Bohle, nog niet zo lang geleden wetenschapper bij CT en nu werkzaam voor de Liaisongroep van de UT, heeft de Afrikaanse universiteit net bezocht en kwam daar enthousiast van terug.
Taylor Parkins: 'Als het aan mij ligt, worden binnenkort de banden stevig aangetrokken. De problemen op het financiële vlak houden de ontwikkelingen tegen. Wie betaalt bijvoorbeeld het verblijf en de komst van de Zuid-Afrikanen naar Twente? Zelf hebben die studenten nauwelijks geld. Daar komt bij dat voor hen het leven in Nederland erg duur is.'
Taylor Parkins en Bangma raden alle studenten aan een onderdeel van hun studie in Zuid-Afrika uit te voeren. Maar je komt je zelf wel tegen. Bangma: 'Het is een once-in-a-life-time experience. Helaas moet je wel alles zelf bekostigen. Zuid-Afrika is niet duur, dus dat zou het probleem niet mogen zijn. Maar de meeste studenten zijn geneigd te gaan leven als rijke stinkerds. Omdat alles zo goedkoop is, geef je drie keer zoveel uit. Ik heb er in een half jaar tienduizend piek doorheen gejaagd. Maar dan heb ik wel alle toeristische trekpleisters gezien. En elke dag biefstuk gegeten.'
Suzanne Huibers
Filip Taylor Parkins (links) en Sikke-Robert Bangma
