Loon, loon, loon - en daarna werk. Dat is de inzet van de vakbonden voor de nieuwe cao's van zowel de universiteiten als de hogescholen. Het konden in de herfst wel eens moeilijke onderhandelingen worden, verwachten ze.
Beide FNV-bonden die in het hoger onderwijs actief zijn, vinden dat de lonen flink omhoog moeten. Volgens de Algemene Onderwijsbond (AOb) moet de nieuwe cao in het hbo een 'poencontract' worden. 'Het is loon, loon, loon - en daarna werk. We willen gewoon geld zien', zegt AOb-medewerker Martin
Knoop over de eis dat de salarissen in totaal vier procent moeten stijgen. De AbvaKabo zingt hetzelfde lied. 'Na de magere jaren is een salarisstijging van 4,25 procent nu onze absolute voorwaarde. Plus de verlaging van de werkdruk, net als de AOb dat wil', somt Peter Wiechmann de belangrijkste eisen op.
Ook de andere bonden eisen meer loon. 'Er moet zeker vier procent bij', claimen de CMHF/VAWO, een van de kleine bonden voor universitair personeel, en de christelijke ambtenarenbond CFO. Het is een bescheiden eis, vindt CFO-onderhandelaar Eric van Boven. 'Zelfs als we dit realiseren, blijft het onderwijs achter op de overige overheidssectoren. Om maar niet te
spreken van het bedrijfsleven.'
Bij de onderhandelingen over beide cao's is de rol van de minister voor het eerst beperkt. Hij bepaalt alleen hoeveel geld de universiteiten en hogescholen krijgen voor hun nieuwe cao's. En dat is ook meteen de moeilijkheid: minister Hermans heeft nauwelijks geld voor nieuwe afspraken. 'Toch is het zonneklaar dat er geld bij moet. Anders komen we er niet uit',
zegt Van Boven van het CFO. 'Dan wordt het oorlog', kondigt hij meteen maar aan.
Ook Martin Knoop van de AOb verwacht een hete herfst. Maar hij twijfelt of hij de werkgevers (de VSNU) het vuur na aan de schenen moet leggen. Misschien is het beter als de bonden samen met de werkgevers bij het kabinet pleiten voor meer geld, oppert hij. In de gezondheidszorg is dat tijdens de verkiezingen ook gebeurd. Het kabinet komt nu met bijna 200 miljoen gulden extra over de brug. 'Dat werkt dus', zegt Knoop.
Volgens de hogescholen en de universiteiten is het te vroeg om na te denken over zulke scenario's. 'We hebben nog geen zicht op de financiële ruimte die Hermans heeft', sust Theo Peperkamp van de VSNU. Hij is ook betrokken bij de cao-voorbereidingen van de hogescholen. Hoewel de beide cao's op 1
januari 1991 moeten ingaan, maant hij tot kalmte. 'Dan duurt het allemaal maar wat langer.'
