Criticasters plaatsen Pol Pot meteen na Hitler en Stalin als derde op de lijst van misdadigers tegen de mensheid. Dit is dan op basis van het aantal doden dat hij achter z'n naam heeft staan. Maar deze norm is alleen maatgevend wanneer doden onder geen enkele voorwaarde is geoorloofd. En wie vindt dat nou? Zelfs Mient-Jan Faber was voorstander van bombardementen op Irak. Zodra je dat bent kun je bezwaarlijk de bommenwerper die in één aanval 100 Irakese soldaten om zeep helpt een oorlogsmisdadiger noemen, en tegelijk zijn collega die met dezelfde intenties alleen twee kamelen en een cactus treft huldigen als oorlogsheld. Je kunt ook zeggen dat de eerste gewoon beter in z'n werk is. Zodra je doden toestaat telt niet het aantal slachtoffers maar het motief.
Voordat Pol Pot aan het bewind kwam hadden de Amerikanen reeds een miljoen Cambodjanen afgemaakt. Nadat Pol Pot het dubbele aantal bereikte pleitten de Amerikanen voor zijn berechting. Wat kunnen zij hem verwijten? Dat hij beter was dan zij! Een belangrijke verklaring voor het aantal slachtoffers van Pol Pot is gelegen in het aantal Cambodjanen dat bereid bleek dit karwei voor hem te klaren. Dit duidt op een democratische justificatie. Een argument dat de Amerikanen niet kunnen aanvoeren.
De Killing Fields zijn niet zozeer misdaad, maar veeleer tragiek. Het is wat er gebeurt wanneer een heleboel mensen een heel mooi ideaal daadwerkelijk willen verwezenlijken. Wil je de varkensstapel bevrijden van zoiets vreselijk besmettelijks als de varkenspest, dan gaat dat ten koste van miljoenen varkens. Wil je je volk bevrijden van zoiets vreselijk besmettelijks als het stedelijk intellect, dan gaat dat ten koste van miljoenen mensen.
In de mooiste bioscoopfilm van dit moment, De Poolse Bruid, zien we dezelfde motieven als bij de Rode Khmer. Een vlucht uit de vermaledijde stad. De schoonheid van het boerenland. Niet lullen, maar ploegen en zaaien. Eten en slapen. Ja, ook in de Poolse Bruid vallen slachtoffers. Maar ik heb niemand een traan zien laten om de dood Rudi Falkenhagen.
Parttimers
De trotse vader wil voor z'n zoon precies net zo'n fiets als Jan Ullrich. Maar dan voorzien van steunwieltjes, want onze kampioen moet nog beginnen. In het zwembad zie je kinderen in het tenue van Marcel Wouda, met kurkjes om hun armen. Op Thialf zag ik een man op klapschaatsen een stoel voor zich uit duwen over het ijs. (Ook op de stoelpoten had hij strips geplakt.) En in de huiskamer slaan buikende huisvaders met rubbers van 150 gulden stuks de pingpongbal wijd over de keukentafel.
Er is nog nooit zo weinig gesport in Nederland, maar er is nog nooit zoveel aan uitgegeven. Alleen al om de straat over te steken hebben we Jordan Airs nodig. Of speciale zolen tegen het supraponeren. Sportdranken, boosters, pillen en speciale voedingspreparaten beleven een ongekende hype, maar de meeste van deze rotzooi verdwijnt in dezelfde magen als de bier, de kroketten en de chips. Topsport is een parttimebaan geworden. De hele week voeren we geen ene sodemieter uit, maar dat ene uurtje op zondagmiddag willen we er helemaal staan. Dan willen we het beste materiaal, de snelste kleding en het snelste voer. Alleen fysiek blijven we een stelletje wrakken. Want ach, je kunt de stadsduif een strip over z'n schedel plakken, vliegen zal ie er niet van leren.
Ditzelfde fenomeen zien we ook zo rond de Batavierenrace. (En nu niet snel je dextrootjes verstoppen!) De deelnemer wil even een echte hardloper zijn. En wat doet een echte hardloper? Precies, die traint. Dus vlak voor de race zien we tal van lieden opeens een rondje Campus lopen. Op zich niets mis mee, want trainen dat is goed voor je conditie; je motoriek wordt beter en je ontwikkelt spieren precies op de plaatsen waar je ze nodig hebt. Maar helaas zijn dit allemaal lange termijn effecten. Het korte termijn effect van trainen is dat je er moe van wordt; je krijgt spierpijn en je aanhechtingen raken geïrriteerd.
Wie vlak voor de Race met hardlopen begint, zal alleen van deze laatste effecten 'profiteren'. Daarom bouwen echte hardlopers in de aanloop naar een wedstrijd de intensiteit van hun inspanning juist af. Dus als jij je serieus op de Race wilt voorbereiden, en je ligt normaal gesproken iedere avond op de bank voor de teevee, dan zit er maar één ding op: in de maand voor de Race ook 's middags al op de bank. (Er zijn dan leuke kinderprogramma's, zoals de herhalingen van de soaps.)
Voor wie dit advies precies een maand te laat komt, is er nog niets verloren. Stop onmiddellijk met hardlopen. Hervat je oude leventje. Pak over een maand de bus naar Gelselaar of Isodorushoeve. En loop dan onvoorbereid je etappe overnieuw. Je zult merken dat het dan vanzelf een paar minuten sneller gaat. Echt topsporters kennen dit verschijnsel. Die noemen dat pieken op het verkeerde moment. Zo zie je dat je dan toch even een echte hardloper bent. En dat is precies toch wat je wou.