4 maart, stemmen

Op vier maart stemmen? Voor de gemeenteraadsverkiezingen? Okee! Maar waarop? De belangrijkste verkiezingsitems van de Enschedese politieke partijen op een rijtje. En, een impressie van een aantal kandidaten.

Tekst: Suzanne Huibers/ Sijas Akkerman

De politieke partijen en hun belangrijkste items

Met veel communicatief geweld probeert de overheid De Kiezers naar de stembus te lokken. De opkomst voor de gemeenteraadsverkiezingen baart de politiek daarbij de meeste zorgen. Maar voordat je weloverwogen een toets van de stemmachine in kunt drukken moet je weten waarop je stemt. De informatiewaarde van posters met kreten zoals 'Iedereen telt' of 'Stem tegen, stem SP' is beperkt. Voor serieuze standpunten heb je op z'n minst de verkiezingsprogramma's van de verschillende Enschedese politieke partijen nodig. En die zijn niet zomaar op te vragen, zo bleek afgelopen week.

Bij het info-centrum in het gemeentehuis van Enschede vertelde een vriendelijk mevrouw dat ze, ondanks herhaaldelijke verzoeken, van de meeste politieke partijen nog geen programma heeft ontvangen. 'Bovendien,' zo stelde de voorlichtster, 'kan ik er niet aan beginnen alle verkiezingsprogramma's naar iedereen die belt op te sturen.' Ook niet aan de pers? 'Nee, ook niet aan de pers.' En hoe zit het met de informatieplicht van die de rijksoverheid ten opzichte van de burgers heeft? 'Ik geloof niet dat het opsturen van verkiezingsprogramma's daar onder valt.'

Waarop ons niets anders dan alle politieke partijen te bellen. Wat moeilijker blijkt dan gedacht. Fractiekamers zijn onbemand, telefoonnummers verouderd of er wordt gewoon niet opgenomen. Ook internet biedt geen soelaas.

Na veel heen en weer gebel en de nodige 'communicatie' met antwoordapparaten volgt hieronder een selectie van de belangrijkste punten uit de verkiezingsprogramma's van de meeste Enschedese politieke partijen.

De NCPN lijstduwer

'Alles draait om geld en de verdeling van dat geld.' Rik Min, simulatie specialist bij toegepaste onderwijskunde en lijstduwer voor de Nieuwe Communistische Partij Nederland, doet bevlogen uit de doeken wat er allemaal mis is met onze samenleving. 'Tachtig procent van elke gulden gaat naar de kapitalisten en slechts 20 procent naar de gene die het werk doen. De jarenlange door het poldermodel opgelegde matiging heeft de winsten van bedrijven hoog gehouden. En die liggen nu in Zwitserland weg te rotten. Het wordt tijd dat de werkende mensen daarvan haar rechtvaardige deel krijgt. De overschotten die bedrijven hebben moeten terugvloeien in de maatschappij. Daar moeten ziekenhuizen van gebouwd worden, of scholen gesticht, het openbaar vervoer verbetert en de woningen kunnen er weer betaalbaar mee gemaakt worden.'

De NCPN doet mee met de gemeenteraadsverkiezingen omdat ze de discussie in de lokale politiek naar een hoger niveau willen tillen. Min: 'Het gaat in de gemeenteraad te vaak over rotondes, verkeersdrempels, speeltuinen of de Twentse Schouwburg. Terwijl ondertussen het afbraakproces door gaat. Er ontstaat steeds meer een sfeer van ieder voor zich en het recht van de sterkste. Ook de lokale politiek kan niet aan die signalen voorbij gaan.'

Min kan zich voorstellen dat kiezers 'sinds de val van de muur en de slappe kritiek van orakel Bolkenstein' huiverig zijn geworden voor alles wat met communisme te maken heeft. 'Door vijftig jaar koude oorlog zijn veel mensen gebrainwast. Het is toch van de gekke dat bijstandsmoeder en gehandicaptenveroordeelt zijn tot een hele dag thuiszitten. Dat oliemaatschappijen minstens een gulden aan elke liter benzine verdienen. Ten koste van de Arabische volkeren en de Nederlandse consument. En dat Intellectuelen studeren op kosten van de massa maar, als ze eenmaal een baan en een carrière hebben, het vertikken om iets gratis voor de maatschappij terug te doen. Ik vind het onbegrijpelijk dat mensen al die dingen normaal vinden. Dat kan alleen maar omdat ze door de kapitalistische systeem op het verkeerde been zijn gezet. Daarom moet er meer openheid in de politiek komen zodat de burger het financiële beleid van de gemeenten beter kan controleren. Want de waarheid over de centen is tegenwoordig ver te zoeken.'

De Groenlinks lijsttrekker

'Meer kleur en meer leven in de brouwerij. Dat moet studenten toch aanspreken.' Hans van Eerden, lijsttrekker van Groenlinks en parttime medewerker op de UT-uitgeverij, vertelt dat zijn partij zich al enige politieke partij in sterk maakt voor de kleine cultuur in de Enschedese binnenstad. 'De komende jaren wordt flink geïnvesteerd in de Twentse Schouwburg en het Muziekcentrum. Dat is goed, maar de politiek moet de kleine cultuur niet vergeten. In het Concordia, Atak en het Vestzaktheater gebeuren hele leuke dingen, die meer met beleving en minder met alleen consumeren te maken hebben. Wij vinden het belangrijker daar geld in te investeren dan in een Casino op het Van Heekplein met daaronder een enorme en kostbare parkeergarage.'

Het Vliegveld Twenthe moet dicht, er mag geen rondweg door het groene gebied tussen Enschede en Hengelo komen, en de opbouw van de wijken moet gevarieerder worden. Het zijn een paar belangrijker punten uit het Groenlinks programma. Nog een belangrijk item betreft de campus. Eerden: 'Studenten die bijvoorbeeld aan de Calslaan wonen kunnen hun huisvuil nog steeds niet gescheiden inzamelen. Terwijl dat wel wettelijk verplicht is. Wij vinden dat er ook containers voor GFT-afval op de campus geplaatst moeten worden.'

De PvdA voorman

'Iedereen telt bij de PvdA. Dus ook studenten. Veel partijen zien studenten als passanten, maar de universiteit en de hoge school zijn toch belangrijk voor de stad. Er lopen hier zo'n 15.000 studenten rond. Die moet je serieus nemen,' vertelt Erik Helder, die naast lijsttrekker voor zijn partij ook hoofddocent Bestuursrecht bij BSK is.

Als thema voor de aankomende gemeenteraadsverkiezing heeft de PvdA Enschede 'Stad met een hart' gekozen. 'Dat kan je heel letterlijk opvatten. Het stadshart, het centrum moet verder ontwikkelt worden. Neem nou het Van Heekplein. Dat zou een prachtig plein kunnen zijn. Nu staat het nog vol met auto's, maar als het aan ons ligt niet lang meer. We willen ook de winkelstraten opknappen en daarnaast meer investeren in de cultuur. Je kunt 'Stad met een hart' ook figuurlijk zien. Iedereen die in Enschede woont en zich hier thuis voelt heeft een hart voor de stad.'

Een van de belangrijkste punten van de PvdA is de leefbaarheid in de stad vergroten. Door in een wijk verschillende bewoners te laten leven, willen ze getto-vorming voorkomen. 'Vooral in de naoorlogse wijken zijn de problemen groot. Ik noem als voorbeeld de Wesselerbrink. Daar moet heel wat in geïnvesteerd worden. Misschien moeten we zelfs aan slopen gaan denken. Ook de bevolkingsopbouw is veel te eenzijdig. Daar zouden we met een beter beleid voor woningtoewijzing iets aan kunnen doen,' legt Helder uit.

De PvdA wil een nieuwe schouwburg vlakbij het muziekcentrum bouwen. 'Daarbij komt ook een openluchtpodium,' vertelt Helder. 'Nu Atak beschuldigt wordt van geluidsoverlast moet er iets gebeuren. Het wordt tijd voor een goede poplocatie.' De lijsttrekker wil verder nog kwijt dat zijn partij de samenwerking tussen de UT en de gemeente wil verbeteren. 'De UT moet geen eiland in Enschede worden.'

Enschede nu

'Wij willen een goede leefruimte en een betaalbaar woonruimte', zegt Peter Brouwer van Enschede Nu als hem gevraagd wordt waarom studenten op zijn partij zouden stemmen. 'Wij willen dat de lege plekken in de binnenstad gebruikt worden voor goedkope woningen. Niet alleen voor luxe appartementen zoals nu gebeurt. Hierbij zijn ook studenten gebaat.'

Enschede Nu behartigt de belangen van de inwoners van de stad. Zij zijn niet afhankelijk van bestaande politieke en kerkelijke groeperingen. Door onvrede met de politiek in Enschede is de plaatselijke partij tot leven gekomen. Op dit moment zitten er drie leden in de gemeenteraad. Voor een beginnende partij is dit niet slecht. Volgens Brouwer is de partij niet gecharmeerd van ellenlange vergaderingen en loze politieke beloftes. Het gezond verstand viert de boventoon. 'Leefbaarheid in Enschede is voor ons belangrijk. Laat de monumentale panden staan. Zorg voor meer sfeer. Daarnaast willen we dat het verkeer om de stad heen geleid wordt. Al die files in de binnenstad zijn niet nodig,' aldus Brouwer. De partij is een van de weinige, die studenten noemt in het programma. Zo pleiten ze voor meer aangepaste woningen en studentenhuisvesting. Zij willen niet dat studenten in de bouwvallen wonen.

Enschede Nu staat nogal negatief tegenover het verlenen van subsidie. Niet iedereen moet zomaar geld kunnen krijgen. De partij wil bijvoorbeeld Attak en het Vestzaktheater samen smelten en de te verlenen subsidie afbouwen.

De verkiesbare D66 student

Samen met de burgers Enschede besturen, dat wil D66. De inwoners moeten mee kunnen beslissen over dingen die hen aangaan. %Laat studenten ons maar bellen als ze een probleem hebben,% zegt Charlene Versluys van D66. Versluys, zelf nog studente aan de UT (derdejaars TW), staat vierde op de lijst van haar partij. De kans dat ze gekozen wordt voor de gemeenteraad is dus groot. 'Ik ben er via de Jonge Democraten in gerold. Politiek heeft altijd al mijn interesse gehad. De pragmatische koers van D66 spreekt mij aan. Geen ideologie. De partij betrekt mensen bij de politiek, ze luistert. Dat vind ik belangrijk. Mensen serieus nemen, laten ze maar gewoon bellen als ze een probleem hebben, dan kunnen we dat samen oplossen. D66 wil toegankelijk en bereikbaar zijn. De leus voor onze campagne is dan ook Werk aan de wijk! Oude woningen afbreken, meer speelvoorzieningen, economische bedrijvigheid in de wijken. D66 wil de wijk %teruggeven% aan zijn bewoners, zodat die zelf aan de leefbaarheid van hun wijk kunnen werken.'

Maar waarom zou een student op D66 stemmen? Versluys: 'Je kunt zo invloed uitoefenen op het bestuur van je eigen stad. Je woont toch wel ongeveer zes jaar in Enschede, dan wil je het toch ook leuk hebben. Studenten beseffen dat jammer genoeg te weinig. Hoeveel uitgaansgelegenheden er zijn en hoeveel popconcerten hier gegeven worden, beslist de gemeenteraad. Dus als een student daar invloed op wil hebben moet'ie stemmen!'

D66 zet de wijk centraal. Zij wil veilige, verzorgd ogende en levendige buurten. Ook moet de veiligheid omhoog. De partij wil dat doen door te pleiten voor meer blauw op straat en de overlast van de coffeeshops actiefaanpakken door bijvoorbeeld sluiting.

In Enschede zijn allerlei maatregelen getroffen om armoede tegen te gaan. Kwijtschelden van belastingen, aanschaf van koelkasten, wasmachines en dergelijke. Nog steeds wordt daar heel weinig gebruik van gemaakt. D66 wil dit stimuleren en zo de armoede tegen gaan. De partij wil meer aandacht voor groepen die hun zorg hard nodig hebben.

VVD

'De VVD houdt van studenten,' vertelt Siska van der Aa die zesde op de lijst staat en op de UT toegepaste communicatie wetenschappen studeert. 'Wij willen de studenten na hun studie graag hier houden, door bijvoorbeeld meer werkgelegenheid te creëren.'

De VVD is voor een financieel gezonde stad. De onroerend goed belasting mag niet omhoog. 'Studenten krijgen vrijstelling voor deze belasting. Dus ze denken dat het hen niks aangaat. Maar huisbazen betalen deze heffing wel en rekenen dat door in de huur,' aldus Van der Aa.

De VVD wil niet, zoals de PvdA, het openbaar vervoer verbeteren. Liever zien zij dat er meer fietspaden komen. 'De fiets heeft onze voorkeur,' vertelt Van der Aa: 'De meeste inwoners van Enschede pakken toch eerder de fiets dan de bus.'

De VVD wil meer aandacht besteden aan cultuur en dan met name aan beeldende kunst en muziek. Daarbij stimuleert de partij vooral het ontplooien van eigen ideeën. 'De pakkerij op de Oude Markt is zo'n voorbeeld. Dat vinden wij fantastisch. Daar is ook een van de belangrijkste uitgangspunten van de VVD in terug te vinden. Jij hebt een idee en wij zorgen voor de mogelijkheden en de structuur. Vrijheid, verantwoordelijkheid en zelfstandigheid. Daar draait het om. Zo stimuleren wij ook jonge ondernemers. Door steun en begeleiding willen wij iets voor ze betekenen,' vertelt Van der Aa.

Tot slot wil de VVD-ster nog toevoegen dat haar partij niet tegen allochtonen is. 'Iedereen is gelijk. Of je nou groen, geel, rood, zwart of wit bent, het maakt ons niet uit. We zijn tegen onderscheid. Vandaar dat we ook niet voor een voorkeursbeleid zijn. Iedereen, die wat wil bereiken in zijn leven steunen wij!'

Verkiezingsdebat in Theatercafé

Wat gaat het eigenlijk over in de Enschedese gemeentepolitie? En wat doen ze op het gemeentehuis voor studenten? Tijdens het 'gemeentelijk verkiezingsdebat' - dat woensdag 25 februari in het Theatercafe wordt gehouden - kunnen studenten deze en andere vragen aan een panel met de leden van verschillende politieke partijen stellen. De onderwerpen die aan de orde komen zijn leefbaarheid (wonen en criminaliteit), welzijn (cultuur en sociale voorzieningen), onderwijs en milieu en economie. De discussieavond wordt georganiseerd door de studentenvakbond SRD en het SPE-Studentenplein. Voorzitter van het panel is studentenpastor Kees Kuyvenhoven.

Theatercafe, Vrijhof, Woensdag 25 februari 1998, 20.00 uur

Debat met Mohamed Rabbae Groenlinks

Groenlinks tweedekamerlid Mohamed Rabbae komt op donderdag 26 februari 1998 naar de Universiteit Twente. Hij zal tijdens de lunchpauze onder andere metrector van Vught, student Kim Klein Koerkamp en studentendecaan Melief, discussiëren over de verwachtingen die de maatschappij van studenten heeft. Zijn die reëel of worden er tegenwoordig te hoge eisen aan studenten gesteld.

Vrijhof Theatercafé, donderdag 26 februari van 12.45 tot 13.30.

PvdA Partij van de Arbeid wil:

-een levendig centrum;

-niet alleen een woonstad, maar ook een werkstad;

-brede en gevarieerde cultuur en muziek;

-meer cultuureducatie en -promotie;

-strijden tegen achterstand;

CDA Christen Democratisch Appel vindt dat:

-het voorzieningenniveau in de wijken omhoog moet;

-er in Enschede een goed vestigingsklimaat voor bedrijven dient te komen;

-jong en oud zich in de binnenstad thuis moet voelen;

-buurten met slechte woningen en vervallen panden moeten wijken voor nieuwbouw die bij Enschede past;

-ouderen meer mogelijkheden moeten krijgen om actief te blijven;

VVD Volkspartij voor Vrijheid en Democratie:

-de gemeente moet meer samenwerking met de Universiteit Twente, de Hogeschool Enschede en de AKI;

-meer aandacht voor cultuur, met name waar het muziek en beeldende kunst betreft;

-meer aandacht voor jongeren die kampen met achterstanden op diverse terreinen;

-de onroerendgoedbelasting mag niet omhoog;

-er in Enschede meer en betere fietspaden moeten komen;

D66 Democraten willen:

-meer blauw op straat;

-meer aandacht voor groepen die zorg nodig hebben, zoals de minima;

-een duurzame en compacte stad door meer te bouwen in de binnenstad;

-meer hoogwaardige fietsroute;

-meer overleg en contact met de burgers.

Groenlinks wil:

-groen licht voor de fiets en meer bus in de buurt;

-vervoerders met elektrische bestelwagens zorgen voor bevoorrading in de binnenstad;

-vrijstelling sollicitatieplicht voor vrijwilligers;

-geen grote glimmende gebouwen in de binnenstad

-geen megaprojecten maar investeren in mensen voor een levende binnenstad;

Enschede Nu

-op het gemeentehuis moet minder vergadert worden;

-de voorlichting aan burgers moet verbeteren;

-de binnenstad moet vernieuwt worden, gezelligheid moet daarbij voorop staan;

-er moeten meer goedkope woningen in de binnenstad gebouwd worden;

-enschede Nu wil verder bredere hoofdwegen die het verkeer om de stad heen leiden, in plaats van er door heen;

SP Socialistische Partij

-alle banenpoolers moeten 120 procent van het minimum loon verdienen;

-het groengebied tussen Enschede, Hengelo en Borne mag niet verder worden aangetast;

-een ruimere bijzondere bijstand, een soepeler kwijtscheldingsbeleid en een socialedienst die niet alleen aan controle denkt;

-bescherming van het milieu dient op de eerste plaats te staan. Niet de burgers maar de producenten moeten betalen;

-samen met huurders vecht de SP tégen huurverhoging en vóór goed onderhoud;

NCPN Nieuwe Communistische Partij Nederland

-de gemeente moet één keer per kwartaal een informatieblad uitgeven dat huis aan huis wordt bezorgd;

-Melkertbanen moeten omgezet worden in volwaardige volgens de CAO betaalde banen;

-de gaten in de sociale zekerheid moeten gedicht worden want de overheid blijft verantwoordelijk voor de sociale zekerheid;

-het openbaar vervoer moet goedkoper. Te beginnen met gratis vervoer op zaterdag;

-huurwoningen, onderwijs, cultuur, sport en recreatie moeten betaalbaar worden;

GPV Gereformeerd Politiek Verbond

-handhaving van de orde en veiligheid;

-bescherming van de zwakkeren in onze samenleving;

-bescherming van Gods schepping: het milieu;

ISD Individueel Sociaal Democraten

-Voor meer welzijnswerk en wijkmilieuzorg;

-Voor meer afvalbrengpunten;

-Voor meer 'echte' wijkachten;

-Voor een indicatief plan van werkgevers, werknemers en de Universiteit Twente om de werkeloosheid meer een halt toe te roepen;

De Stadspartij en Ouderen Nu waren niet bereikbaar.