'Een sluitpost op de begroting' noemt universiteitenvereniging VSNU het wetenschappelijk onderwijs teleurgesteld. Veel nieuws bevat de miljoenennota inderdaad niet voor de universiteiten.
In totaal krijgen de universiteiten in 2002 ruim 2,7 miljard euro van het Rijk, een lichte stijging ten opzichte van dit jaar (2,5 miljard). De Universiteit Twente kan komend jaar 124,5 Euro tegemoet zien, een stijging van 10%.
Het extra geld is nauwelijks bestemd voor nieuwe investeringen in onderwijs of onderzoek. Vrijwel alles gaat op aan extra taken die de universiteiten worden opgelegd. Zo moeten de universitaire lerarenopleidingen in 2006 twee keer zoveel docenten afleveren als nu. Alle vakinhoudelijke opleidingen krijgen daarom in 2002 minimaal één afstudeervariant die is gericht op het onderwijs. Daarvoor is 4,7 miljoen euro beschikbaar.
De universiteiten hebben niet alleen een rol te spelen bij het terugdringen van het lerarentekort, ook de problemen in de zorg moeten ten dele in de academia worden aangepakt. De uitbreiding van het aantal opleidingsplaatsen voor studenten geneeskunde en tandheelkunde kost Hermans in 2002 nog maar vijf miljoen euro, maar dat bedrag moet in 2008 opgelopen zijn tot 54,2 miljoen. Volgens lopende afspraken moeten er in 2004 aan de universiteiten 2400 eerstejaars terecht.
Loon- en prijsstijgingen zijn de grootste kostenpost. Hermans stelt daarvoor structureel 127,7 miljoen euro extra beschikbaar. Voor de gestegen studentenaantallen geeft hij nog eens 20 miljoen.
Daarnaast brengt 2002 22,7 miljoen euro voor de invoering van het bachelor-mastermodel en 32,3 miljoen euro om de arbeidsvoorwaarden te verbeteren, voornamelijk voor jonge wetenschappers. Een kwart van het wetenschappelijk personeel gaat in de komende zeven jaar met pensioen, terwijl universiteiten moeite hebben jongeren binnen te halen.
Voor onderzoeksbeleid trekt de minister in totaal ruim 768 miljoen euro uit, veertien miljoen meer dan vorig jaar. Vooral aan erfelijkheidsonderzoek wordt meer geld uitgegeven: ruim 56 miljoen euro. Dat onderzoeksgebied is een speerpunt in het wetenschapsbeleid. Onderzoeksfinancier NWO kreeg in juli al ruim 400 miljoen gulden om te verdelen onder 'genomics'- onderzoekers.
Ook het ministerie van Economische Zaken draagt via infrastructuurfonds ICES fors bij aan de 'life sciences'. EZ wil bovendien de overdracht en toepassing van kennis stimuleren door meer subsidies voor 'technostarters', jonge innovatieve bedrijven die in samenwerking met universiteiten en andere kennisinstellingen worden opgericht.
In een eerste reactie tonen de universiteiten zich teleurgesteld. Weliswaar is aan jarenlange bezuinigingen een eind gekomen, volgens deVSNU is een flinke extra investering nodig. Nederland wil in 2010 immers een 'hoogwaardige kennissamenleving' zijn, zoals het kabinet onlangs aankondigde. Bij monde van voorzitter Ed d'Hondt vroeg de vereniging bij de opening van het academisch jaar daarom een miljard gulden extra per jaar.
Dat vinden ook de studentenbonden. ISO-voorzitter Jonathan Zondag signaleert in de onderwijsbegroting weliswaar 'een groot en duidelijk ambitieniveau', maar vindt dat de minister zijn ambities beter in de ijskast kan zetten zolang de investeringen achter blijven. Volgens de LSVb is het kabinet 'een beetje dom'. De bond vreest dat van verbeteringen als het bachelor-masterstelsel weinig terecht komt zonder extra geld.
RIJKSBIJDRAGE 2002 PER UNIVERSITEIT:
Begr. %01 Begr. %02 +/-
UL 239,2 255,6 + 16,4
UU 366,1 394,8 + 28,7
RUG 277,3 294,1 + 16,8
EUR 179,7 193,0 + 13,3
UM 153,0 164,9 + 11,9
UVA 317,4 335,7 + 18,3
VU 222,3 238,8 + 16,5
KUN 224,6 242,8 + 18,2
KUB 57,9 62,2 + 4,3
TUD 280,8 294,5 + 13,7
TUE 145,6 153,6 + 8,0
UT 114,4 124,5 + 10,1
---------------------------------------
TOT 2578,3 2754,6 +176,3
N.B.: Alle bedragen zijn in miljoenen euro%s. Voor guldens dus
vermenigvuldigen met 2,20371.