Over twee jaar een centrum voor kunst en nieuwe techniek in Enschede? Het Media Art Center staat in geen enkel bouwplan, maar virtueel bestaat het al. In de computers van Axis Mediaontwerpers.
Over de schouder van directeur Rob Dieleman kijkt tijdens het gesprek voortdurend het hoofd van een Hongaars steppenrund mee. 'Een cadeautje van het personeel toen we in 1997 dit pand betrokken.' Maar inmiddels heeft ook de villa aan de Oldenzaalsestraat in Enschede zijn langste tijd gehad als onderkomen voor het snelgroeiende mediabedrijf. Het Media Art Center (MAC), door Axis ontwikkeld in opdracht van de kunst- en techniekstichting X-pact, moet uitkomst bieden.
Tien jaar geleden was Rob Dieleman nog prakticumdocent Audiovisueel Ontwerpen bij de faculteit TO, waar hij na zijn kunstacademiestudie belandde. In 1991 begon hij voor zichzelf, eerst op zijn slaapkamer, later in het BTC. Zijn tweede medewerker, TO-doctorandus Arthur Veugelers, plukte hij van de UT. Inmiddels bestaat bijna eenderde deel van zijn 50-mans personeelsbestand uit afgestudeerde UT'ers. De vraag of het raar is om als afgestudeerde informaticus of TO'er tussen de creativo's van een ontwerpbureau te zitten, hoeft dus niet meer te worden gesteld?
Veugelers: 'Wij nemen hier opdrachten aan, die maar net binnen de grenzen van het mogelijke liggen. Ik zeg vaak hoofdschuddend tegen Rob: dat kunnen we helemaal niet. Maar door de combinatie van de mensen die hier zitten, met hun verschillende achtergronden, lukt het toch aldoor weer. Dat maakt het leuk en spannend.'
De klantenlijst van Axis vertoont een curieuze variëteit: multinationals als Siemens en Compaq worden evenzeer bediend als het regionale midden- en kleinbedrijf, met het maken van een foldertje of een complete Virtual Reality-presentatie. Met name op VR-gebied doet Axis de laatste tijd van zich spreken.
Dieleman: 'Op verzoek van de Overijsselse Ontwikkelingsmaatschappij hebben we het hele kennispark langs de Hengelosestraat, dus van het stadion tot en met de campus, driedimensionaal in kaart gebracht. Daarin hebben we alle toekomstplannen verwerkt die er nu bij bedrijven, de gemeente en de OOM voor dit gebied liggen. Ook het masterplan van de UT zit erin. Op die manier kun je nu al zien hoe het gebied er in 2015 uitziet.'
Dezelfde geavanceerde VR-techniek gebruikten Dieleman en zijn mensen in een instructieprogramma, waarmee wereldwijd 10.000 Siemens-medewerkers wegwijs worden gemaakt in een nieuw intern financieel systeem. Maar VR blijft niet meer dan 'een stuk gereedschap' in het mediapalet van zijn bureau, verwacht Dieleman. 'VR op zich is moeilijk te verkopen. Voor de meeste klanten is het te kostbaar.'
Behalve met kunstacademici en full-profs van UT-huize, omringt Dieleman zich ook met startende studentondernemers. 'Die jongens zitten hier tegen kost en inwoning. Dat heeft voor beide partijen grote voordelen: zij zijn in een professionele omgeving met hun bedrijfje bezig, en wij hebben hen binnen handbereik als we ze in willen huren. Zij brengen nieuwe kennis in, en wij combineren dat met onze 'ouwe kennis' en ervaring. Bij ons kunnen ze meedraaien in hele grote projecten, waarmee ze anders niet zo snel in aanraking komen en waaraan veel zoekwerk naar nieuwe toepassingen vast zit.'
Het past allemaal precies in zijn bedrijfsfilosofie: Axis als broedmachine voor nieuwe ideeen, nieuwe toepassingen en jong talent. 'Je kunt hier niet achter je tafel blijven zitten. Je moet voortdurend nieuwe ideeen en technieken scannen, vervolgens weggooien, of heel snel verder ontwikkelen.' En dat het liefst in kruisbestuiving tussen kunst en nieuwe technieken, en in samenwerking met mensen van divers pluimage. Zelfs middelbare scholieren en leerlingen van basisscholen geeft Dieleman de ruimte om binnen zijn bedrijf technische snufjes te ontwikkelen, voornamelijk op het gebied van bouw en onderhoud van websites. 'Die jongens overtreffen onze programmeurs zo af en toe,' stelt de directeur tevreden vast.
Hetzelfde concept wil Dieleman loslaten op het MAC, dat een ontmoetingsplaats moet worden voor ondernemers, kunstenaars, wetenschappers, en onderwijsinstellingen. 'Maar het moeten wel allemaal ontwikkelaars van nieuwe dingen zijn. Geen productiebedrijven,' stelt de geestelijk vader, die in het MAC ook een ideale omgeving ziet voor pittige cases ten behoeve van het hbo- of UT-onderwijs.
Het driedimensionale ontwerp voor het pand waarin over (tenminste) twee jaar alles moet gebeuren, zit al in zijn computer. De plek staat Dieleman ook al voor ogen: een deel van het door de vuurwerkramp verwoeste Bamshoeveterrein. Pi de Bruijn, de stedebouwkundige die de herinrichting van het gebied bewaakt, weet nog van niets, maar krijgt deze week een virtuele rondleiding door het MAC.
Medebewoners heeft Dieleman ook al: onder meer het Industrial Design Center, waarin Industrieel Ontwerpen van de UT participeert.
En de dertig miljoen die het MAC moet kosten? Dieleman: 'Ik breng zelf acht of negen miljoen in voor mijn huisvesting. En de rest van het geld komt er ook wel.'
Arthur Veugelers en Rob Dieleman (rechts): 'Wij doen dingen die bijna niet kunnen.'
