Het had geen slechtere dag kunnen zijn voor een bezoekje aan de haven van Schiedam. Windkracht negen, weeralarm en vooral veel rondwaaiende takken. `Maar', zo stelt de taxichauffeur zijn passagier gerust, `het gebouw van Gusto is gloednieuw en zeker stormbestendig.' De naam van het bedrijf luidde aan het eind van de 19e eeuw `Werf Gusto', tot de werf in de jaren zeventig - vanwege toenemende concurrentie uit lagelonenlanden - werd gesloten. De afdeling engineering maakte toen een doorstart. Nu is het onderdeel van de SBM Offshore Group, moedermaatschappij van een aantal internationale bedrijven die op verschillende terreinen werkzaam zijn in de olie- en gasindustrie. In Houston en Monaco staan ook kantoren van Gusto, waar Jaap-Harm Westhuis regelmatig voor overleg vertoeft.
Het pand in Schiedam is streng beveiligd. Zonder aanmelding en pasje kom je niet verder dan de entree. `Dat is op verzoek van de klant', vertelt Westhuis. `Er wordt hier immers aan grote projecten gewerkt. De klant wil niet dat de concurrentie komt neuzen.' Op de negende verdieping is zijn kantoor. Westhuis wordt omringd door collega's die ooit aan de Technische Universiteit Delft studeerden. `Ben jij echt de enige die uit Twente komt?', vraagt een kamergenoot, oprecht verbaasd. Westhuis: `Delft heeft een opleiding maritieme techniek. Vandaar dat het vooral hun mensen zijn die hier aan de slag komen.'
De offshore-business lag niet echt voor de hand, vertelt de alumnus. In 1991 begon hij aan een studie toegepaste wiskunde, omdat hem dat wel `interessant en gemakkelijk' leek. `Op de middelbare school was ik er goed in en wilde in ieder geval een studie waarin ik ook tijd overhield voor het verenigingsleven. Het voordeel van wiskunde studeren is natuurlijk dat je te maken hebt met relatief dunne boeken', grinnikt hij. Westhuis werd inderdaad, zoals hij graag wilde, een behoorlijk actieve student. Bij Taste zat hij in verschillende commissies, speelde in de Taste-band en richtte samen met twee medestudenten UniConsult Twente, tegenwoordig UniPartners Twente, op. Voor zijn afstuderen kon hij een opdracht bij het MARIN uitvoeren, het Maritiem Research Instituut Nederland in Wageningen. `Ik moest een methode uitwerken om een golfveld in één keer te kunnen meten, in plaats van slechts op een paar punten. Golven laten zich moeilijk meten, maar het is wel van belang bij het testen van schepen.'
Westhuis raakte zo enthousiast over zijn afstudeeronderzoek, dat hij het uitbreidde tot een promotieonderzoek. `Over promoveren had ik nooit zo nagedacht. Tijdens mijn studie zat ik op een vrij abstract niveau en eigenlijk wilde ik meer aan toegepaste opdrachten werken. Een carrière in de wetenschap was in ieder geval niet mijn ambitie. Bij het MARIN vond ik wel wat ik zocht. Ik was gedurende mijn promotie één dag in de week op de UT, bij de vakgroep mathematische fysica van professor Van Groesen, en de rest van de week werkte ik in Wageningen.' Westhuis promoveerde in 2001.
Na een jaartje backpacken door Zuidoost-Azië en Midden-Amerika met zijn vriendin (Aster Hupkes, studeerde technische bedrijfskunde aan de UT), sloeg Westhuis aan het solliciteren. `Ik vond het belangrijk om een baan te vinden waarin ik affiniteit had met het eindproduct.' De offshore engineering hoek trok. Bij Gusto BV werd hij aangenomen als hydrodynamicus, waar hij zich in die functie voornamelijk bezighield met het gedrag van drijvende offshore constructies. Zoals motion analyse, de analyse van scheepsbeweging ten gevolge van golven, wind en stroming en dynamic positioning, het positioneren van schepen met behulp van eigen voorstuwers. Westhuis: `Deze analyses zijn vaak onderdeel van een groter project, maar worden ook direct voor klanten uitgevoerd.'
Het was wel wennen, dat werken in de maritieme wereld. `Van het vakjargon begreep ik helemaal niets. Een gemiddelde discussie zou een buitenstaander dan ook niet kunnen volgen, het is een wereld op zich.' Ook de strakke schedules waarmee Gusto BV werkt waren nieuw voor Westhuis. `Inmiddels heb ik geleerd niet alles tot in detail te willen uitzoeken. Het is eigenlijk heel simpel: elke dag dat een boorschip niet kan boren (naar olie of gas, red.), kost de opdrachtgever 400.000 dollar.'
Gusto werkt nauw samen met universiteiten en onderzoeksinstituten aan nieuwe methoden, technieken en ontwerpen. Ook lopen er (bijna) altijd twee afstudeerders rond. Onder de vier huidige hydrodynamici zitten twee promovendi. Westhuis vervult momenteel de rol van Project Engineer en Lead Engineer Naval. In de eerste rol is hij eindverantwoordelijk voor het integrale technische ontwerp van een boorschip. `Afgelopen jaar ontwikkelden we met een klein team een nieuw concept voor een boorschip. Dat resulteerde in een grotere basic design opdracht. Ik zorg ervoor dat het ontwerp aan de specificaties voldoet, maar ook dat de ontwerpactiviteiten van de verschillende disciplines op elkaar aansluiten.' Als Lead Engineer Naval is Westhuis ook verantwoordelijk voor de Naval Architecture discipline, waaronder het algemene ontwerp, hydrodynamcia en stabiliteit vallen.
De deadline voor het definitieve ontwerp van het nieuwe boorschip is eind deze maand. Dat betekent voor Westhuis lange werkdagen, overwerken en veel vergaderen. Desalniettemin heeft hij op maandag `gewoon ouderschapsverlof' en zorgt dan voor zijn twee dochters. `Mijn werk is leuk, maar ik vind het thuis ook leuk', is zijn nuchtere commentaar. `Het is niet zo dat ik alleen maar carrière wil maken. Mijn vriendin heeft daar net zo goed recht op.' En dat die maandag behoorlijk belangrijk voor hem is, bleek laatst wel weer. Voor zijn werk stond een vergadering op maandag gepland met participanten uit onder andere Noorwegen. Zes mensen moesten hun vluchtschema omgooien om de vergadering op een andere dag door te kunnen laten gaan. Krijgt hij dan niet veel commentaar? `Het is inderdaad not done in dit wereldje. Aan de andere kant: ik ben ook flexibel. Op maandag ben ik altijd thuis bereikbaar, ik check mijn mail en ben ook niet te beroerd om in de avonduren te werken.'
Westhuis zit bij Gusto BV voorlopig wel goed, denkt hij. `Een schip ontwerpen zal nooit routine worden, omdat er elke keer andere eisen zijn.' Wellicht dat hij in de toekomst aan nog complexere projecten leiding kan gaan geven, dat lijkt hem wel een mooie uitdaging. Of aan de slag bij één van de andere bedrijven van SBM Offshore, in Houston of Monaco. `Dat sluit ik zeker niet uit, maar het is ook geen ambitie op zich.'
De storm raast nog flink door de haven van Schiedam als Westhuis wat schepen wil laten zien in de vitrines in de ontvangsthal. `Kijk, dit is nou zo'n joekel: 165 meter lang, 32 meter breed en 16 meter diep. Sinds ik hier werk, heb ik wel grote fascinatie voor dit soort schepen.' Lacht: `Maar zelf heb ik nog niet eens een zeilboot.'
Jaap-Harm Westhuis: `Elke dag dat een schip niet kan boren, kost de opdrachtgever 400.000 dollar.'(Foto: Ronald van den Heerik)
