Kleding bepaalt de eerste indruk.
Foto: Gijs van OuwerkerkVan brief…
Stel je hebt een interessante vacature gezien, waarop je graag wilt reageren. Hoe schrijf je dan een goed verzorgde en overtuigende sollicitatiebrief, die opvalt tussen tientallen andere brieven die bedrijven toegestuurd krijgen? Tijdens de training Eerste Hulp bij Solliciteren afgelopen maandag in het Dish Hotel gaf HR-consultant Ellen Nakken van ingenieursbureau Tebodin in Hengelo een aantal adviezen.
Do
Schrijf een persoonlijk verhaal. Het gaat om jou en jouw ambitie en breng dat duidelijk naar voren in de brief. Maak jezelf onderscheidend. Beschrijf die informatie die jou uniek maakt ten opzichte van anderen en passend is bij het bedrijf of de functie.
Verwijs naar eerdere informatie die je hebt ingewonnen via een telefoongesprek of een medewerker van het bedrijf.
Gebruik algemeen beschaafd Nederlands. Presenteer de informatie in de brief kort maar krachtig. Zinnen moeten helder, begrijpelijk en foutloos geformuleerd zijn.
Verwijs onder aan de brief naar de bijlagen. Vermeld hier welke bijlage je meestuurt, zoals je cv. Over het algemeen stuur je verder niets mee, als dat niet gevraagd wordt. Alleen als er een duidelijk toegevoegde waarde is, maak je daar een uitzondering op.
Voeg een cv toe dat juist is. Verklaar eventuele hiaten in het cv. Kijk naar de functie en accentueer elementen uit je cv die daarop passen.
Don't
Gebruik geen standaardzinnen en vermijd clichés. Probeer de aandacht te trekken met een originele en enthousiaste openingszin.
Taal- of tikfouten in je brief maken geen goede indruk. Zorg ervoor dat de naam van de geadresseerde goed gespeld is. Een verkeerde aanhef maak je niet meer goed.
Vertel geen algemeen verhaal met sociaal wenselijke elementen. Het is de kunst een formele brief te schrijven met originele elementen.
Schrijf geen twee pagina's vol. Eén A4'tje is voldoende. Hetzelfde geldt voor je cv.
Je cv vertelt wie je bent en wat je kunt, maar schrijf geen onwaarheden op. Verzin er geen studies bij en verzwijg geen gaten in je cv. Veel feiten zijn te controleren.
…naar gesprek…
Je sollicitatiebrief heeft zijn doel bereikt: je bent uitgenodigd voor een sollicitatiegesprek. Nu gaat het erom een goede indruk te maken en de potentiële werkgever te overtuigen, dat je de beste kandidaat bent voor de functie. Communicatietrainer Steven Oprinsen verzorgde in opdracht van detacheringsbureau Brunel een sollicitatietraining in het Dish Hotel. Daarbij gaf hij enkele tips voor het gesprek.
Do
Bereid je uitgebreid voor op het sollicitatiegesprek. Lees de vacature nog eens door, bekijk de website van het bedrijf en vraag vooraf informatie. Meestal is daar een contactpersoon voor.
Bedenk antwoorden op standaardvragen als waarom wil je hier werken, vertel eens wat over jezelf, wat zijn je sterke en zwakke punten en waar zie je jezelf over vijf jaar.
Ga tijdens het gesprek in op zachte criteria, zoals persoonskenmerken, sociale vaardigheden, stressbestendigheid en ambities. De harde criteria zoals opleiding en werkervaring staan al in je cv.
Verdiep je in je gesprekspartner(s) en toon interesse door vragen te stellen. Bewaar eventueel een vraag voor het laatst. Maak tijdens het gesprek in je hoofd korte notities van punten waarover je meer wilt weten en stel die vragen aan het einde.
Solliciteren is een kwestie van oefenen, oefenen, oefenen. Ga eerst eens langs uitzend- en detacheringsbureaus en luister goed en noteer hun vragen.
Don't
Gekreukte kleding, een versleten spijkerbroek en ongepoetste schoenen kunnen absoluut niet. Draag geen stropdas met stripfiguren of witte sportsokken onder een nette pantalon. Als je serieus genomen wilt worden, moet je passende kleding dragen.
Ga niet meteen zitten, maar wacht tot je een stoel wordt aangeboden. Ga niet onderuitgezakt zitten, maar ook niet op het puntje van je stoel. Zorg voor een actieve, maar ontspannen houding.
Ken je cv en laat het huis. Je maakt geen goede indruk met aarzelende antwoorden op vragen als hoe lang heb je over die opleiding gedaan en hoeveel jaar heb je daar gewerkt.
Praat nooit negatief over voorgaande werkgevers en stel de zaken niet anders voor dan ze zijn.
Vraag niet in het eerste gesprek al naar het salaris en secundaire voorwaarden. Daar is het tweede gesprek voor.
…naar assessment…
In veel gevallen volstaan een brief, cv en sollicitatiegesprek niet meer om de baan van je dromen te krijgen. Werkgevers leggen de lat hoog. Ze verwachten veel van de sollicitant. Een assessment - psychologische test - is eerder regel dan uitzondering tijdens een sollicitatieprocedure. Jessica Joling is consultant bij Young Executive Recruitment. Afgelopen dinsdag gaf ze een assessment training. Wat je wel en niet moet doen op zo'n belangrijke dag.
Do
Bedenk steeds wat het doel van je opdracht is en op welke functie je solliciteert.
Laat jezelf zien, profileer, maar geef anderen ook de ruimte. Zowel jouw individuele bijdrage als de samenwerking met je groepsgenoten zijn onderwerp van beoordeling.
Laat je tijdens de opdrachten niet van de wijs brengen: als je denkt dat je de goede oplossing hebt voor het probleem, houd dan voet bij stuk.
Hou je doel in de gaten, maar weet dat het proces er naar toe even, misschien soms wel, belangrijker is.
Zorg dat je fit en uitgerust bent! Een hele dag vol rollenspelen, casussen en opdrachten vergt nu eenmaal een scherpe geest wil je optimaal presteren. Houd daar rekening mee en ga de avond ervoor gewoon op tijd naar bed en begin uitgerust en vol goede moed aan je assessment.
Don't
Ga niet onvoorbereid naar het assessment. Er is verschillende literatuur beschikbaar om je voor te bereiden. Boeken van Wim Bloemers zijn aanraders. Hij omschrijft het assessment als het in kaart brengen van functierelevant gedrag, kennis, vaardigheden en capaciteiten. Zijn werk geeft uitgebreide informatie over de verschillende aspecten van een assessment.
Probeer psychologen of assessoren niet in te palmen en bewaar je irritaties tot dat het assessment is afgelopen.
Schiet niet door in je actieplan wat je opgesteld hebt. Probeer deze niet door te duwen. Wees niet rigide, jouw aanvankelijke analyse moet je tijdens je assessment kunnen aanpassen en bijstellen.
Assertiviteit is goed, maar pas op voor een defensieve reactie.
Waak ervoor dat je niet teveel in de instructie bladert of terug moet grijpen naar je opzet of plan.
…naar baan!
Heb je eindelijk je droombaan gevonden, dan is het belangrijk om een goede indruk te geven op je eerste werkdag. `Wat je dan wel of niet moet doen, kun je grotendeels al afleiden uit het laatste sollicitatiegesprek voor je bij je nieuwe werkgever aan de slag gaat.' Althans zo beweert Peter van Wijk, trainer bij Fluor B.V. Hij gaf afgelopen maandag een workshop effectief solliciteren en heeft voor de aanstormende nieuwelingen op de arbeidsmarkt een paar handige tips in huis om je eerste dag op kantoor door te komen.
Do
Stel vragen en schroom niet. Vragen zijn nooit dom. Je krijgt er meer informatie door en dat heb je nodig om je werk goed te doen. Maar ook een simpele vraag als `waar kan ik het toilet vinden?' is logisch voor een nieuweling. Het voorkomt dat je gaat dolen door het gebouw.
Stel je gereserveerd op naar collega's. Zorg dat je op de juiste manier naar ze toe stapt. Natuurlijk heeft iedereen zijn eigen benadering, maar je collega's hebben er begrip voor dat je bekend moet raken met het bedrijf en de medewerkers.
Het is verstandig om mee te gaan lunchen als je gevraagd wordt. Een uitstekende manier om collega's informeel te leren kennen. Gereserveerdheid is ook hier op zijn plaats. Kijk rustig even de kat uit de boom. Gooi niet meteen alles van jezelf op tafel. Wees wel open en eerlijk, dan zijn collega's dat ook naar jou.
Kom op je eerste dag volledig, mét alle papieren die je nog moet inleveren zoals een identiteitsbewijs. Kleed je liever overdressed dan underdressed. Meestal voel je uit het sollicitatiegesprek wat de bedrijfscultuur en de kledingeis is.
Tot slot: wees niet té zenuwachtig. Maak je niet druk. Een beetje nerve control misstaat beslist niet.
Don't
Te laat komen is echt killing! En áls je buiten je schuld om niet op tijd kunt komen, meldt het dan even. Laat wat van je horen. Ook als je een sollicitatiegesprek hebt. Bel even. Een proactieve houding wordt gewaardeerd.
Dronken worden op de vrijdagmiddagborrel kan écht niet. Je bent het misschien gewend uit je studententijd om lekker te bieren en door te drinken, maar doe dat niet bij je baas. Ga wel naar de borrel toe. Zo leer je gemakkelijk mensen kennen.
Hang niet de eerste werkdag al de wijsneus uit. Natuurlijk heb je veel theoretische kennis als je net afgestudeerd bent, maar de praktijk werkt meestal anders. Je kunt er een hoop van leren en zeg dus niet: `op college hebben we dat anders geleerd, zo klopt het dus niet.' Er zijn meer variabelen in een bedrijf dan bij een opleiding.
Nee zeggen tegen werkzaamheden die je onder je niveau vindt, is not done. Pak alles aan wat je gevraagd wordt en wat op je pad komt. Sta open voor suggesties. Wees bereid om zaken te doen ook al vind je het niet het leukste werk. Waarschijnlijk heb je ze wel nodig voor je basis.
Onvoorbereid op je werk verschijnen kan niet. Lees je in. Als er informatie te vinden is of je krijgt iets mee, lees dit ook aandachtig. Er even doorheen bladeren is niet hetzelfde.
