Huishoudrobots en valdetectie: handig, maar niets voor mij

| Jelle Posthuma

Dankzij slimme sensoren en robots kunnen ouderen langer thuis blijven wonen. Eén probleem: zitten senioren wel te wachten op deze nieuwe technologie? UT-onderzoekster Christina Jaschinski geeft het antwoord in haar proefschrift dat ze vandaag, op Nationale Ouderendag, verdedigt.

Domestic robots and fall detection: very useful, but not for me

It is the Day for the Elderly today. Thanks to smart sensors and robots, seniors can continue living on their own. One problem: are elderly people willing to use this new technology? UT researcher Christina Jaschinski gives the answer in her dissertation that she defends today.

Wat heb je precies onderzocht?

‘Ik heb gekeken naar de acceptatie van slimme technologie, ook wel AAL (Ambient Assisted Living). Deze technologie helpt ouderen om zelfstandig te blijven wonen. In mijn onderzoek stel ik de vraag: hoe kijken gebruikers naar de inzet van AAL? Deze vraag hebben we niet alleen aan ouderen gesteld, maar ook aan mantelzorgers en professionele zorgverleners.’

Om wat voor technologie gaat het?

‘Voorbeelden zijn slimme sensoren, zoals valdetectie en bewegingsmonitoren. Daarnaast gaat het om huisrobots of sociale robots. De meeste van deze technologieën zitten nog in de bèta-fase: ze zijn niet structureel op de markt verkrijgbaar. Toch zijn de eerste sensorapplicaties al beschikbaar. Het gaat in mijn onderzoek niet zozeer om de exacte technologie, maar om de verwachtingen en de acceptatie van gebruikers.’   

Wat is de uitkomst van het onderzoek?

‘Ouderen en hulpverleners zijn best wel positief over de inzet van slimme technologieën. Wat opvalt is dat ouderen vaak over anderen praten. Ze zeggen: ik heb het niet nodig, maar voor mijn buurman of oom zou dit een uitkomst zijn. Gaat het om henzelf, dan zeggen ze: het zal mijn tijd wel duren.’

Wat zijn de bezwaren van gebruikers?  

‘Ouderen zijn bang dat deze technologie het menselijk contact vervangt en mantelzorgers vrezen dat robots hun banen inpikken. Terwijl robots juist functies kunnen overnemen van hulpverleners, zodat mantelzorgers weer meer tijd hebben voor een praatje. Ook privacy blijft een gevoelig onderwerp, want de slimme sensoren registeren alles, twenty-four seven. Dat voelt voor de gebruikers een beetje als big brother is watching you. Toch zijn ouderen bereid om een deel van hun privacy op te geven als ze langer veilig en zelfstandig kunnen blijven wonen.’

Hoe zit het eigenlijk met de kosten van deze slimme technologie?

‘Over de financiering is nog veel onduidelijkheid. Dat is wel een probleem. In principe vergoedt de zorgverzekeraar niets, want zo’n verzekeraar wil eerst bewijs uit medische studies. Nu is het nog een luxe ding, waar gebruikers zelf voor moeten betalen.’  

Hoe overtuig je mensen van deze technologie?

‘Kijkend naar de getallen, dan zal het wel moeten: de bevolking vergrijst in rap tempo. Maar je kunt de slimme technologie niet zomaar in het huis van de ouderen plaatsen. Ouderen en zorgverleners moeten worden betrokken bij het proces.’

Stay tuned

Sign up for our weekly newsletter.