Twee weken geleden maakten de universiteiten bekend dat ze de internationalisering van het onderwijs zelf ‘in balans’ willen brengen om te voorkomen dat de minister zich ermee bemoeit. Die wil met de toets anderstalig onderwijs afdwingen dat Engelstalige bacheloropleidingen weer op het Nederlands overstappen.
De universiteiten willen ruilen. Als de minister de strenge taaltoets uit zijn wetsvoorstel haalt, zijn de universiteiten bereid om hun bacheloropleidingen psychologie in de Randstad weer volledig Nederlandstalig te maken.
Open brief
Het voorstel leidt tot veel discussie. De landelijke belangengroep WOinActie noemt het een ’onacceptabele onderhandelingstactiek’ waarin enkele opleidingen inzet worden van een transactie.
Gisteren volgde een open brief vanuit de psychologieopleidingen van de twee Amsterdamse universiteiten, de Erasmus Universiteit en de universiteiten van Leiden en Tilburg. Volgens de inmiddels 1.300 ondertekenaars zijn internationale bacheloropleidingen essentieel voor het hoge niveau van psychologisch onderwijs en onderzoek in Nederland. ‘Het opofferen van internationale bachelorprogramma's zou de kwaliteit ernstige schade toebrengen.’
Ze noemen het aanbod van universiteitenvereniging UNL onrechtvaardig, omdat het vooral de opleidingen psychologie treft, en misplaatst, omdat universiteiten nu al eenvoudig een numerus fixus kunnen instellen voor Engelstalige tracks. Bovendien vinden ze het strategisch naïef: ‘Er is geen enkele garantie dat de druk om internationale programma’s terug te dringen stopt zodra psychologie weer volledig Nederlandstalig is.’
Voor de bus gegooid
Al eerder bleek dat de psychologieopleidingen boos zijn. ‘Je voelt je toch een beetje voor de bus gegooid’, zei de Rotterdamse opleidingsdirecteur Marjan Gorgievski vorige week tegen Erasmus Magazine.
Hoogleraar klinische psychologie Matthias Wieser noemde het een groot misverstand dat alle psychologen therapeut worden en dus Nederlands moeten spreken: ‘Dan hoor je die Omtzigt de hele tijd zeggen dat therapie niet in het Engels kan, en dan denk je: die politicus heeft er gewoon geen verstand van, want psychologen werken op zoveel meer plekken.’
Psychologie is een wetenschappelijke opleiding, stelde ook hoogleraar Merel Kindt, afdelingshoofd psychologie van de Universiteit van Amsterdam in Folia. Pas wie na zijn master de postacademische beroepsopleiding heeft gevolgd, mag als therapeut aan de slag in de geestelijke gezondheidszorg. Veel afgestudeerden werken volgens haar bij de overheid, maar ook bij grote bedrijven en onderzoeksbureaus waar het Engels de voertaal is.
Duivels dilemma
In een interview met Mare noemde collegevoorzitter Annetje Ottow van de Universiteit Leiden de afweging om in te stemmen met het gezamenlijke voorstel van de universiteiten een duivels dilemma. Volgens haar is er in Nederland een brede maatschappelijke roep om de instroom van het aantal internationals te beperken. ‘Als morgen het kabinet valt, is het probleem niet opgelost.’
Ze verzekert dat de Engelstalige track psychologie alleen zal worden opgeheven als de strenge taaltoets voor bestaande opleidingen van tafel gaat. ‘Zo willen we alle andere Engelstalige bachelors redden.’ Tegelijkertijd erkent ze dat het zuur is voor psychologie. ‘We staan met de rug tegen de muur en moeten kiezen uit meerdere kwaden.’
Nog geen besluit
In de Tweede Kamer noemde Minister Bruins de zelfregie-plannen van de universiteiten vorige week ‘historisch’, maar de toets anderstalig onderwijs liet hij nog niet vallen. Dat vroeg wat hem betreft om een grondige afweging.
Zijn woordvoerder meldt dat hij ook nu nog geen besluit heeft genomen. ‘Het hele plan van de universiteiten ligt op tafel bij de minister, dus inclusief de optie om de taaltoets te schrappen. Alle standpunten zijn gehoord en we komen voor de zomer met een nieuwe brief.’
