De drie universiteiten werkten al langer samen met Beeld en Geluid in Hilversum, maar hebben dit nu geformaliseerd in een convenant. De UT zal zich onder andere bezighouden met spraakherkenning, nieuwe vormen van interactie met adiovisuele data en zoektechnologie, twee terreinen waar de vakgroep human media interaction en de Database-groep (allebei van de faculteit EWI) sterk in zijn. De Universiteit van Amsterdam richt zich met name op videoanalyse en de Vrije Universiteit legt zich toe op het koppelen van de collecties van Beeld en Geluid aan het web.
Groot voordeel voor de UT van de samenwerking is de grote hoeveelheid en verscheidenheid aan data die beschikbaar komt voor onderzoeksdoeleinden. Door onderzoeksresultaten in een vroeg stadium in te zetten in bestaande systemen kan ervaring worden opgedaan met het gebruik van nieuwe technologie. Bijkomend voordeel is dat het makkelijker wordt het belang van het onderzoek duidelijk te maken richting subsidieverleners. Volgens Roeland Ordelman, onderzoeker uit de HMI-vakgroep en manager R&D van Beeld en Geluid, zullen door de samenwerking nieuwe praktijkgerichte onderzoeksvragen ontstaan, onder andere op het gebied van spraaktechnologie.
Een groot deel van het audiovisueel materiaal van Beeld en Geluid, ruim 700.000 uur, wordt op dit moment in het project Beelden voor de Toekomst gedigitaliseerd om te voorkomen dat het verloren gaat. Vervolgens wordt het breed toegankelijk gemaakt. Dat laatste is volgens Ordelman de grootste uitdaging. `Veel materiaal is maar beperkt beschreven. Dan weten we dat het een opname uit 1973 is, maar we kennen niet de inhoud.'
Hoe je die informatie ontsluit, hangt af van de wensen van de gebruikersgroepen. Historici hebben andere wensen dan omroepmedewerkers. Ordelman: `Je kunt met spraaktechnologie zoeken op quotes of op onderwerp, maar er bestaan ook technieken om op afbeeldingen te zoeken. Die moeten verder worden ontwikkeld. Ook kun je denken aan onderzoek naar het detecteren van emoties, of een spreker boos is of verdrietig, al is de toepassing daarvan nu nog toekomstmuziek.'
De afgelopen paar jaar presenteerden de UT en Beeld en Geluid al enkele demo's van nieuwe zoektechnologie voor digitaal audiovisueel materiaal. Zo werden onder andere de toespraken van koningin Wilhelmina op Radio Oranje doorzoekbaar gemaakt op woordniveau. Hetzelfde werd gedaan met gesprekken met W.F. Hermans en video-interviews van overlevenden uit concentratiekamp Buchenwald. Recent werd veertig jaar archiefmateriaal van Pinkpop ontsloten met behulp van videoanalyse en spraakherkenningstechnologie.
 |
| Het Instituut voor Beeld en Geluid op het Hilversumse Mediapark. (Foto: Beeld en Geluid (Daria Scagliola en Stijn Brakkee)) |
