Hoe gaat zoiets? Vlak voor de zomer hoorde Duindam, die promoveerde bij professor Stramigioli, dat zijn onderzoeksvoorstel dat hij bij NWO had ingediend in het kader van het Rubicon-programma, was gehonoreerd. Dat leverde hem een geldbedrag op van 78 duizend euro, aan te wenden voor een verblijf van maximaal twee jaar aan een excellent buitenlands onderzoeksinstituut. Het Rubicon-programma is bedoeld voor jonge, veelbelovende, gepromoveerde onderzoekers, die aan het begin van hun wetenschappelijke carrière staan en van wie mag worden verwacht dat ze een belangrijke plaats gaan innemen in de Nederlandse wetenschap.
Blij verrast natuurlijk?
`Vooral blij. Ik heb een goed cv en wist dat ik een kans maakte, maar niet hoeveel kandidaten (behalve bèta's ook alpha's en gamma's) zich hadden gemeld. Ik wilde sowieso heel graag naar Californië om onderzoek te doen. Ik was er tijdens mijn studie al geweest.'
De toekenning komt op een moment dat Duindam zich oriënteerde op zijn toekomst. `Ik heb net de afronding achter de rug van een vierjarig EU-project, Geoplex, met diverse Europese partners en was in feite klaar op de UT. Dan is het natuurlijk wel spannend als dit op je pad komt.' Tijdens zijn promotieonderzoek ontwikkelde hij regelmethoden om robots zo efficiënt en natuurlijk mogelijk te laten lopen. Allemaal robotica, maar het veld is breed. Duindam gaat zich in Berkeley bezighouden met medische robotica, een voor hem `redelijk onbekend' gebied dat ook in wetenschappelijke zin nog heel wat theoretisch onderzoek kan gebruiken. Duindam vertelt over het medische begrip `minimally invasive surgery' waarbij robotica een belangrijke rol kan spelen. Het gaat om medische ingrepen zonder dat daar veel snijwerk aan te pas komt. In het lichaam in te brengen staafjes die - op afstand - nog met de hand worden bediend, zijn al een tijdje een vertrouwd beeld in de operatiekamer. Minder ervaring heeft de geneeskunde met robots die hetzelfde werk doen zonder dat daar een mensenhand aan te pas komt. `Ik ga me richten op bewegende organen. Het probleem is nu nog dat het ingebrachte staafje moet meebewegen met het ritme van - bijvoorbeeld - het hart. Ik wil werken aan een dusdanige synchronisatie in de aansturing en beeldverwerking dat het lijkt alsof het betreffende orgaan stilstaat, waardoor de operatie gemakkelijker kan worden uitgevoerd. Maar verwacht niet dat mijn bevindingen meteen geïmplementeerd worden, ik ben slechts een beginnende wetenschapper en richt me vooral op de theorie. Ik heb daar in de buurt wel een kennis zitten die werkt bij Intuitive Surgicla, dat robots maakt. Dat kan handig zijn, maar het leidt niet tot verplichtingen of zo.'
Bescheidenheid siert de mens, maar een feit is wel dat Duindam een man als Shankar Sastry als begeleider krijgt. `Of ik 'em elke dag zal zien is de vraag, maar in deze wereld is het een absolute topper, een roboticagoeroe zeg maar.'
Allemaal cv-building?
`Inderdaad. Als je als wetenschapper verder wilt, zoals ik, is dit een uitgelezen kans. Het valt niet mee om in Berkeley aan de slag te komen. Ze kennen je niet en waarom zouden ze dan geld in je steken? Veel te riskant. Maar zo'n Rubicon-toekenning helpt natuurlijk, net als een goed gesprek met de mensen daar.'
Dus koop je je als het ware in?
`Als je het zo wilt noemen, ja. Ik betaal mezelf, ben ook m'n eigen baas. Met de beurs voorzie ik in mijn levensonderhoud. Amerika is duur. Voor het huurhuisje dat mijn Amerikaanse vriendin, met wie ik ga samenwonen, op de kop heeft getikt betalen we al bijna dertienhonderd dollar.' Zijn vriendin is zangeres (`van vroege muziek'), zelf speelt hij in zijn vrije tijd jazzpiano.
Duindam maakt zich niet al te druk, zo lijkt het. Eerst maar `es een beetje settelen, na de grote oversteek. Het moeizame proces om aan een visum te komen, hoopt hij binnenkort af te ronden, waarna er geboekt kan worden. `Het is een beetje last-minutewerk, maar het kon niet eerder vanwege dat visum.'
Een zware competitie met andere researchers om uit te blinken verwacht hij niet, al zal er wel stevig doorgewerkt moeten worden, weet hij. `Een missverkiezing waarbij de dames elkaar naar het leven staan, nee, zo erg zal het vast niet zijn! En Berkeley is geen Harvard, het is er vast relaxter. Ik verwacht vooral samenwerking en collegialiteit.'
En de toekomst? Op termijn een hoogleraarschap?
`Zou kunnen, ik sluit dat niet uit. Ik zie wel. Als het in Amerika bevalt en er liggen kansen, dan blijf ik misschien wel. Zo niet, dan denk ik dat ik vrij gemakkelijk in Nederland aan de slag kan komen. Of in het bedrijfsleven, of bij een universiteit.'
Vincent Duindam hoopt aan de Amerikaanse westkust beter weer te treffen dan in Nederland. Foto:Maurits Diephuis
