In memoriam prof. Frits Zuiderweg

| Redactie

Op 23 juli 2006 is Frits Zuiderweg overleden. Prof. Zuiderweg is 91 jaar geworden en was een wereldwijd bekende pionier op het gebied van de procestechnologie. De UT verleende hem in 1981 een eredoctoraat. Voor velen was hij een toegewijd leermeester en een inspirerend voorbeeld. In 1937 begon hij als analyst opgeleid aan de `Suiker School' in Amsterdam zijn werkzaamheden bij het laboratorium van de Bataafse Petroleum Maatschappij (BPM) beter bekend als KSLA en thans als SRTCA van Shell. Na de oorlog maakte hij snel carrière in onderzoek en ontwikkeling ter verbetering van chemische en fysische processen van de raffinage van aardolie en de bijbehorende petrochemie. Dit op vleugels van de enorme expansie van deze bedrijfstakken in de decades na de Tweede Wereldoorlog. Bij de ontwikkeling en de enorme schaalvergroting van deze processen speelde de afdeling Equipment Engineering (EE) van het Shell laboratorium waarvan Frits de chef was een zeer prominente rol. Dit laboratorium beschikte o.a. over zeer grote apparatuur op (vrijwel) volle raffinaderijschaal, zoals een destillatiekolom, een fornuis en vergassers voor olie en kolen. Er werd gewerkt aan praktisch alle belangrijke procesoperaties zoals destillatie, katalytisch kraken, het ontzwavelen van olie en van rookgas, extractie, veiligheidsproblemen bij supertankers, etc. Een groot gedeelte van de oplossingen die de vaak nog jonge ingenieurs van zijn afdeling vonden (EE was bij Shell veelal de eerste werkomgeving van pas aangetrokken procesingenieurs), zijn nu nog steeds van belang bij ontwerp en operatie van raffinaderijen en chemische fabrieken.

Uit de afdeling van Frits Zuiderweg zijn minstens zestien hoogleraren chemische technologie voortgekomen waaronder een aantal internationaal zeer bekende wetenschappers. Frits Zuiderweg speelde een hoofdrol bij het scheppen van een werkklimaat waarin ook de wetenschap kon floreren. Hij had een fabelachtig vermogen om complexe, fysische verschijnselen snel te doorzien en zinvol te vereenvoudigen. Een beroemd voorbeeld hiervan is zijn theorie over de rol van oppervlaktespanningsverschijnselen bij destillatie (het zogenaamde Marangoni-effect, hetzelfde effect dat wijn laat tranen in het glas). Frits wist de jonge ingenieurs te begeesteren met zijn oprechte belangstelling voor hun werk. Na zijn schitterende carrière en in het zicht van zijn pensionering bij Shell is Zuiderweg zelf hoogleraar geworden aan de TUD, Laboratorium voor Apparatenbouw voor de Procesindustrie, waar hij nog tien jaar zijn werk voortzette. Ook bleef hij nog lang effectief betrokken bij vele internationale organisaties vooral op het gebied van destillatie. Voor zijn baanbrekend werk heeft hij vele prijzen, medailles en erelidmaatschappen gekregen. Frits Zuiderweg had een brede culturele interesse. Zelf was hij actief in klassieke muziek, in aquarelleren en wijsbegeerte. Professor Zuiderweg was een serieuze en integere man met grote belangstelling voor zijn medemensen. Wij wensen zijn familie veel sterkte met het verlies.

Stay tuned

Sign up for our weekly newsletter.