Frank Twilt is zo iemand van wie je je amper kunt voorstellen dat hij wel eens slechte zin heeft of ongenadig uit zijn slof schiet. Twilt, klein en vriendelijk, lacht eens. Leunt dan vertrouwelijk voorover: 'Nou, ik wil wel eens bulderen hoor, als een tentamen helemaal in de soep loopt.' Toch: 'Maar over het algemeen ben ik een optimistisch mens. Nee, van al die veranderingen in het onderwijs word ik ook niet moe. Het enige waar ik wél moe van word, zijn mensen die daarover klagen.'
En Twilt (61) kreeg nogal wat veranderingen voor zijn kiezen. Neem de Tweede Fase in het voortgezet onderwijs die, koud ingevoerd, alwéér wijzigde. 'Het is nu eenmaal onze taak om te zorgen voor een goede aansluiting', zegt Twilt simpel. 'Eerstejaars kunnen het ook niet helpen dat ze weinig weten van een bepaald onderwerp. Dan moet je als opleiding zorgen dat je die achterstand repareert en niet zeggen dat leerlingen steeds dommer worden. Want daar ben ik het absoluut niet mee eens.'
Dat leerlingen steeds minder van steeds meer weten, komt doordat de scope van de wiskunde aldoor is vergroot, terwijl het aantal lesuren afnam. Bovendien wordt wiskunde tegenwoordig in een context geplaatst, en ook dit toegepaste onderwijs kost extra lesuren. 'Dat was in mijn tijd wel anders', glimlacht Twilt. 'Toen ik in Leiden studeerde placht een hoogleraar ons als volgt te begroeten: dames en heren ik ga met u dit vak bespreken omdat het het enige is dat nog niet met toepassingen bezwangerd is.'
Twilt lacht eens. 'Er is nu veel meer aandacht voor toepassingen. Maar toch blijft wiskunde een hele abstracte en in beginsel contextvrije wetenschap. De context wordt er soms met de haren bijgesleept. Het is moeilijk om een balans te vinden tussen de context en de abstractie. Dat is een van de uitdagingen die het vak heeft.'
Een andere grote uitdaging ziet Twilt in het vergroten van de instroom, al jaren een zorgenkindje. 'Het lijkt wel een cultuurprobleem. Ik weet dat in het Duitse Aken meer wiskundestudenten studeren dan in heel Nederland! Hoe het komt? Geen idee. Tegenwoordig moet alles maar sexy en flitsend zijn of in elk geval klinken. Terwijl de wiskunde zoveel uitdaging biedt. Wanneer je eenmaal door een vraagstuk gegrepen bent, of het nou een groot onderzoek is of een leuk sommetje, is dat fantastisch.' Twilt ervoer zijn eigen promotieonderzoek dan ook als een van de leukste periodes in de afgelopen 35 jaar. 'Enerzijds de twijfel of je het wel goed doet, anderzijds het succes en de trots.' Desondanks bleef hij een echte onderwijsman. Dat die nog steeds minder status heeft, kan hem niet schelen. 'In het onderzoek kan je je meer profileren. De prestatie is individueler. Daarom vond ik het ook belangrijk om af en toe een artikel te schrijven of een congres te bezoeken. Het gaat op een universiteit immers omonderwijs en onderzoek. Maar lesgeven was de constante factor in mijn loopbaan, of ik nu jongste medewerker, onderwijsdecaan, coördinator toegeleverd onderwijs of opleidingsdirecteur was. Het is een natuurlijke ingang naar de student. En ik houd van uitleggen, zeker aan de getalenteerde groep die hier zit.'
Frank Twilt stond als opleidingsdirecteur studeerbaarheid voor. 'En nee, ik vind dat niet in strijd met academische vorming. Ik zie het zo. Onze taak is de student enthousiast maken. En dus moeten ze niet bij het eerste vak de kluts al kwijt zijn en de lol verliezen. Leerstoelen willen soms dingen te vlug onder de aandacht brengen. Als opleidingsdirecteur moet je dan tegengas bieden. Bezinkingstijd is immers ook belangrijk. Want wiskunde is relatief een hele moeilijke studie, er is concentratie en inspanning voor nodig, ook omdat het vak zo ontwikkeld is.'
Twilt reed en fietste in de afgelopen 35 jaar altijd met goede zin naar de UT. 'Ik kijk met genoegen terug.' Niet alles zat mee. De periode na de brand beleefde hij als erg zwaar. 'Maar daaruit bleek ook hoe hecht onze community is.' En natuurlijk was er wel eens stress. 'Wanneer er een tentamen helemaal misliep bijvoorbeeld. Hadden we allerlei prachtige vondsten ingebracht, snapte geen student het.'
Volgende week donderdag neemt Twilt afscheid. Misschien dat hij de komende jaren nog wat onderzoek oppikt. 'Er zijn wel wat wiskundige problemen waar ik over na wil denken.' De rede die hij tijdens zijn afscheidsbijeenkomst uitspreekt, heet 'verstrooide gedachten.' Wat gaat hij zeggen? Twilt: 'Dat weet ik nog niet precies. Ik heb 'em vooral zo genoemd omdat ik dan nog alle kanten op kan, haha.'
Jannie Benedictus
Frank Twilt: ...tegengas nodig...
