Maar zelfs wanneer Diekstra's bestseller wel wetenschappelijk was, dan nog bracht VN niets nieuws naar boven. De mens is een mimetisch wezen - hij aapt na. Dat hij op twee poten loopt is omdat hij ooit een grizzlybeer datzelfde kunstje zag flikken. Wetenschappers zijn ook zo. Ze verzamelen het reeds bekende en verbinden daaraan een conclusie. Een goed stel oren en een goed stel ogen zijn voor de creativiteit van meer belang dan een mega-pan vol onnavolgbare hersencellen.
Een begenadigd wetenschapper is voor alles vindingrijk. Let op dat deze term is afgeleid van het werkwoord vinden. Niet van uitvinden. Want uitgevonden wordt er alleen wat wanneer het naäpen niet helemaal goed gaat en er een mutant ontstaat die bij nader onderzoek toch ook wel de moeite waard blijkt te zijn. Ik kan mij herinneren dat ik ooit eens na een tentamen door een hoogleraar gecomplimenteerd werd voor de charmante en originele bewijsvoering die ik bij een gevraagde stelling had geleverd. Onbedoeld verhulde hij zo dat ik het bewijs zoals dat in het dictaat gegeven stond niet had kunnen reproduceren. Wie verdwaald is ontdekt de mooiste plekjes.
Diekstra is niet verdwaald. Zijn boek is een weg die hij heeft aangelegd door anderen te volgen. Zo schrijft hij zelf in de inleiding. Dat mag u plagiaat noemen, wetenschappelijk wangedrag voor mijn part, feit is dat hij zijn materiaal zorgvuldig heeft uitgezocht en het heeft vertaald en aangevuld tot een voor menigeen belangrijk werk. Tienduizenden Nederlanders hebben het gelezen; een enkeling heeft het voor zelfmoord behoed. Want, dat willen collega klinisch psychologen nog weleens vergeten, wie zwaar depressief is zit niet te wachten op een Engelstalige wetenschappelijke woordenbrij met een waslijst referenties. Die wil gewoon van z'n probleem af.
Inmiddels is Diekstra met ziekteverlof gestuurd, terwijl iedereen weet dat hij niet ziek is. Ik dacht dat de sociale partners hier afspraken over hadden gemaakt! Een sabbatical year lijkt mij in dit geval ook meer op z'n plaats. Dat geeft Diekstra eindelijk de tijd om de boekjes te schrijven die zovelen van hem verlangen. Bestsellers zullen het worden. Want ook de lezer is een mimetisch wezen. Hij leest het liefst wat hij eigenlijk al weet.
