De 26-jarige student Werktuigbouwkunde pakt, als eerste UT-student ooit, goud op de Olympische Spelen en geniet met volle teugen van de talloze loftuitingen. Natuurlijk waren er de twijfels op weg naar Atlanta. Twijfels over de stagnatie in de studie en misschien wel twijfels over de complete afzondering van de buitenwereld de afgelopen jaren. 'Ik ben de laatste tijd verwend geworden en heb enkel dat ene gouden doel nagestreefd. Mijn dag bestond uit eten, slapen en roeien en verder was er niets. Een soort gevangenissyndroom, waarbij alles voor me werd geregeld en ik alleen aan mijn fitheid moest denken.'
Voldoening
Niettemin overheerst bij hem een gevoel van voldoening en de gedachte dat de jaren van voorbereiding niet voor niets zijn geweest. 'Voor minder dan goud had ik het ook gedaan. Bovendien ben ik door deze prestatie zelfverzekerder geworden, wat me bij een maatschappelijke loopbaan van dienst kan zijn'. Van dienst kwamen ook de trucjes die Van Steenis voor de race had ingebouwd om met de torenhoge druk om te gaan. De stress sloeg op zijn maag en een enkele maal kieperde hij de inhoud over boord. 'Als dat gebeurde was dat meestal na de race en dacht iedereen dat ik me volledig leeg had geroeid. Dat kan natuurlijk geen kwaad'. Om wat van die stress weg te nemen hield de UT-student zich voor dat een derde plaats ook mooi was en dat het hier slechts 'om een wedstrijd als alle andere' ging. 'Of ik zei hardop dat ik uiteindelijk voor mezelf roeide en niemand anders. Maar elke roeier gaat weer anders met druk om. De hulp van een psycholoog hadden we daarbij niet nodig. We hebben ons zelf de laatste jaren aangeleerd met die spanning om te gaan'.
Prestaties
Desalniettemin bleven de verwachtingen hooggespannen. Verwachtingen die voortvloeiden uit de prestaties eerder dit jaar van de Holland Acht. De voornaamste concurrenten werden immers op alle topwedstrijden op bootlengtes achterstand gezet. Bovendien was de nationale roei-equipe de laatste jaren in een opwaartse spiraal terecht gekomen. Op het WK'93 in Tsjechië werd een finaleplaats afgedwongen en een jaar daarna was de progressie zichtbaar toen het zilver uit de Verenigde Staten werd weggekaapt. In hetFinse Tampere blonk er wederom 'slechts' zilver voor de gouden formatie uit Nederland. En dat frustreerde, want er zat op het laatste WK gewoon meer in. Van Steenis kon die teleurstelling maar moeilijk van zich af zetten. Na de finish was de verslagenheid dan ook groot. De foto na de finish uit de krant met de 'koppies omlaag' hing hij boven zijn bed om er elke avond voor het slapen gaan een blik op te werpen: 'Zo'n nederlaag wilde ik niet nog eens ondergaan. Gewoon, omdat we toen in Finland beter waren dan de Duitsers. Het krantenknipsel fungeerde als prikkel om in Atlanta goud te halen'.
Duitse bluf
Op weg naar dat goud, verliep het eerste deel van de finalerace volgens de Euros-roeier niet perfect. 'Duitse bluf', bracht de formatie van de oosterburen als eerste bij het 500 meter punt. De minieme achterstand was echter bij de kilometer ingelopen: 'Als je op 1000 meter gelijk ligt met de Duitsers weet je dat je gaat winnen. Met de snelle start wilde de concurrent onrust bij ons zaaien. Dat lukte niet. Immers, we waren alle situaties op de training wel eens langs geweest en lieten ons niet verrassen. Toen we voor lagen kregen we een rustig en superieur gevoel. In het laatste deel van de
race hoefden we alleen maar de voorsprong vast te houden. Het was niet nodig nog risico's te nemen, door bijvoorbeeld met een eindsprint te finishen. Ik heb de finale als in een roes beleefd.'
Wilhelmus
En zo klonk op die legendarische zondagnamiddag aan de boorden van het meer noordelijk van Atlanta het Wilhelmus voor de Holland Acht-roeier en zijn kompanen. Een emotioneel moment, maar bij de UT-student bleven de ogen droog: 'Ik heb vaak een voorstelling gemaakt hoe het zou zijn als het volkslied voor je klinkt. Maar op televisie komt het toch allemaal wat indringender over. Ik kon daar aan het water in Atlanta het Wilhelmus nauwelijks verstaan en de nationale vlag had in praktijk de afmeting van een klein badlaken. Het mooiste moment tijdens de huldiging was dat ik in het publiek mijn vriendin ontdekte, haar had ik niet verwacht'.
Als er voor Van Steenis al een keerzijde aan de medaille kleeft, had deze wel betrekking op de 'nababbel' in het Holland House. Een etablissement waar bobo's, officials en andere genodigden elkaar opzochten. 'Veel bezoekers kwamen in het Holland House op uitnodiging van bedrijven en gaven in praktijk weinig om de sport. Ze spraken alleen over de fantastische prestaties van hun eigen kinderen bij de plaatselijke voetbalclub en hadden geen interesse in de sporters die op dat moment in Atlanta actief waren. De kaartjes voor de Olympische Spelen waren duur en hadden beter naar de echte sportliefhebbers kunnen gaan. Bovendien geef ik weinig om massaal feestgedruis. Genieten van mijn triomf kon ik alleen in mijn eentje op de hotelkamer. Ik wilde al die mensen niet om me heen'.
Eer
De bescheiden Enschedeër vond het een eer erbij te zijn in Atlanta. Van een slechte organisatie op de met veel tromgeroffel aangekondigde Centennial Games wil de Olympische roeier niets weten en over het optreden van Prins Willem Alexander heeft hij enkel lovende woorden: 'Ik heb bewondering voor die vent. Elke avond moest hij als bestuurslid van het NOC/NSF in het Holland House zijn woordje doen en de sporters feliciteren. Ik zou het niet op kunnen brengen. Bovendien bleek hij oprecht belangstellend voor de sport en daarmee was hij een van de weinigen daar. Op de televisie werd enkel een momentopname van deprins als supporter vastgelegd, maar die beelden vertelden niets over het totale optreden van hem in Atlanta'.
Over de bom zegt hij: 'Ik zag de veiligheidsmensen ook rond ons hotel in vuilnisbakken kijken, maar heb me totaal niet met de aanslag bezig gehouden. Dat kon ook niet, want een dag later stond de finale op het programma. En daar mocht niets meer tussen komen.' Er kwam ook niets meer tussen en bij aankomst op Schiphol werd Van Steenis begroet door een horde fans, waaronder familie, vrienden en leden van Euros. Enkele dagen later ontving de 'kapitein' van de Holland Acht Nico Rienks, uit handen van staatssecretaris Erica Terpstra het lintje. Van Steenis plaatst een kritische kanttekening bij de onderscheiding: 'Bij die uitreiking werd een persoon uit het team gelicht en dat staat in schril contract met het Fair Play-beleid. Een beleid dat erop gericht is de eenheid en de teamgeest in de sport te stimuleren en waarbij juist niet het individu centraal staat. De keuze voor Nico Rienks is mij ook niet helemaal duidelijk. Natuurlijk verdient Nico er een, maar naast Rienks, had Ronald Florijn er zeker eentje moeten hebben. Florijn heeft zich een groot deel van zijn leven totaal opgeofferd aan het roeien. Ik heb daar bewondering voor'.
Aan die onvoorwaardelijke liefde voor het roeien zal de gouden medaillewinnaar uit Enschede in ieder geval een halt toeroepen. De UT-student moet nog 55 studiepunten bijeen sprokkelen om zijn studie werktuigbouwkunde succesvol af te ronden. Hij denkt daar zo'n anderhalf jaar voor nodig te hebben. Geroeid wordt er dan weer bij Euros: 'Ik wil samen met Joris Loefs wel weer wat doen, maar we hebben nog geen tijd gehad, het daarover te hebben. In ieder geval wil ik mijn studie zo snel mogelijk afsluiten en dat ik überhaupt die mogelijkheid nog heb, dank ik grotendeels aan de steun van docenten, decanen, College van Bestuur en Voorlichting en Externe Betrekkingen, die me onvoorwaardelijk hebben gesteund. Ook mede daardoor waren de randvoorwaarden geschapen om op de Olympische Spelen goud te halen'.
Of er ooit nog een gouden plak bijkomt, staat nog te bezien, want Niels van Steenis weet nu als geen ander wat de jacht op goud kost. 'Ik heb de laatste jaren te veel personen tekort gedaan en weet niet of ik dat voor Spelen van 2000 in Sydney wederom kan opbrengen. Nu, twijfel ik nog, maar misschien begint het tegen die tijd wel weer te kriebelen en neem ik opnieuw plaats in een Holland Acht'. Vooralsnog verstopt de roeier zijn medaille niet in een kluis, maar bewaart het kostbare resultaat van zijn sportieve missie gewoon in huis. Van Steenis: 'Als er liefhebbers zijn die 'm willen zien, nodig ik ze uit'. 'Maar eerst knijp ik er met mijn vriendin een weekje tussenuit. Waarheen? In ieder geval ergens, waar ik iets aan sport kan doen, want ik heb al meer dan een week niet getraind'.
Huldiging bij Euros
De Enschedese roeivereniging Euros heeft donderdag 29 augustus als streefdatum geprikt, waarop de huldiging van de Atlanta-gangers Joris Loefs en Niels van Steenis plaats moet hebben. 'Die datum is nog niet helemaal zeker, omdat we op dit moment niet kunnen overzien of alle genodigden dan de mogelijkheid hebben aanwezig te zijn', zegt voorzitter Auke Zeilstra van Euros. 'Bovendien willen we de burgemeester van Enschede uitnodigen, maar aangezien de gemeente zelf een huldigingsprogramma kent voor de Olympische deelnemers, is zijn komst nog twijfelachtig'.
Trots toont Van Steenis het Olympisch goud.
