Onder de werknaam Stedelijk Museum Enschede (SME) werken sinds een aantal jaren drie musea in Enschede aan een fusie. Natuurmuseum, Oudheidskamer en het Textielmuseum in het Janninkscomplex zouden daar in één gezamenlijk museum hun collecties moeten bundelen. Ook de historische collectie van het Rijksmuseum zou hier in moeten worden opgenomen.
Doel van het nieuwe museum is te laten zien hoe de natuur en de cultuur in de regio (Twente, maar ook de gebieden over de grens, die geschiedkundig en cultureel veel overeenkomsten vertonen) elkaar wederzijds benvloeden. De geschiedenis loopt daarbij van de dinosauriërs, de eerste huizen (Lös Hoes), de eerste typische Twentse steden, de textiel tot de drempel van de huidige tijd.
In de opzet van de presentatie zal nadrukkelijk gekozen worden voor een directere vorm dan de huidige musea bieden. Lees maar mee met de brochure: 'Je stapt het museum binnen en voordat je het weet sta je midden in het oerbos, dat ooit de regio heeft bedekt. Je hoort de stilte. Je ziet de vegetatie en de dieren uit die periode. Dwalend door dit landschap word je door de tijd geleid. Je ziet en voelt, hoe het leven van de eerste mensen werd gedicteerd door de natuur.' Volgens de brochure gaat om meer dan een kijkmuseum. Het moet een onderdompeling zijn, waar je je volledig aan overgeeft.
Het museum moet komen te staan op het 'cultuurplein', dat komt te liggen tegen het spoor aan de centrum-kant, waar nu de parkeerplaatsen voor de GSD en het Muziekcentrum liggen. 'Als je met de trein Enschede binnenkomt moet je direct geconfronteerd worden met het gebouw. En gezien de culturele stimulans die van het SME moet uitgaan, wordt een gebouw met een ambitieuze uitstraling neergezet. Zodat iedereen direct ziet: hier is iets bijzonders aan de hand.
Een woordvoerder: 'Om alle drempels te slechten heeft het SME een uitnodigende en vrij toegankelijke entree. Daar treft de bezoeker het museumcafé, het restaurant, winkels verschillende cultureel informatiecentra en ruimte voor mini-exposities en optredens. Via deze entree bereikt de bezoeker dat deel van het museum waarvoor een toegangsprijs wordt betaald.'
Als de plannen doorgaan (en daar lijkt het naar uit te zien) moeten er in Enschede begin volgende eeuw drie musea staan: het Rijksmuseum voor moderne kunst en kunst uit de 18e en 19e eeuw. Het Stedelijk Museum voor de geschiedenis van mens, natuur en cultuur van de Euregio (waaronder Twente). En tenslotte het Da Vinci Centrum, dat op de UT is gedacht en aandacht schenkt aan Wetenschap en Technologie.
De streefdatum voor het Stedelijk Museum Enschede is het jaar 2000. Voor die tijd moet duidelijk worden, waar de 53 miljoen vandaan moeten komen, die het nieuwe pand moet gaan kosten. Experts op museumgebied achten het echter een werkbaar concept. De Gemeente Enschede steunt (maar kannatuurlijk de kosten niet alleen opbrengen) en volgens projectmanager Huub Bloemen groeit het draagvlak voor dit initiatief.
Als je de plannen leest, lijkt het er op, dat het nieuwe museum en cultuurplein een belangrijke functie kunnen gaan vervullen in Enschede en de regio. Al blijft natuurlijk de vraag, of Enschede daarmee een belangrijke plaats gaat innemen in het Nederlandse cultuurnetwerk. In ieder geval zullen belangstellenden voor de verschillende collecties het voorlopig moeten doen met de bestaande musea.
