Het hbo krijgt er vanaf het jaar 2000 46 miljoen gulden per jaar bij. Die toezegging heeft Ritzen losgepeuterd bij het kabinet. Het geld moet vooral naar de zieltogende lerarenopleidingen gaan.
Bovendien moeten de lerarenopleidingen volgend jaar al samengevoegd worden tot vier brede studies, vindt Ritzen. Maar daar ziet de Tweede Kamer niets in. 'Dit voorstel is prematuur', vatte CDA'er Van de Camp vorige week de reactie van een Kamermeerheid samen.
Met de bundeling van de lerarenopleidingen, die nog maar bitter weinig studenten trekken, wil Ritzen de kwaliteit verbeteren. De meeste studies zijn zó klein geworden, dat faillissement dreigt. Al jaren kunnen ze door gebrek aan geld en mankracht hun onderwijs nauwelijks meer vernieuwen.
De lerarenopleidingen leveren tegenwoordig studenten af die één vak beheersen. Maar de drie laagste klassen van de middelbare scholen hebben vanwege de basisvorming juist behoefte aan `brede' docenten, die `samenhang' tussen vakken zien. Daarom wil Ritzen de opleidingen samenvoegen tot vier clusters. Daarvan moeten er twee al op 1 september 1999 van start gaan. De huidige opleidingen moeten dan verdwijnen.
In het voorstel van Ritzen worden tekenen, handvaardigheid en textiele werkvormen gebundeld tot het cluster beeldende vakken. Aardrijkskunde, geschiedenis, maatschappijleer, en algemene- en bedrijfseconomie gaan samen onder de noemer mens en maatschappij. Verder is er een cluster moderne
vreemde talen en een cluster natuur. De vakken Nederlands en wiskunde en enkele talen (Russisch en Arabisch) blijven wel zelfstandig bestaan.
Maar de Tweede Kamer ziet niets in dit plan, bleek vorige week. 'Schokkend' noemde VVD-Kamerlid Cornielje het. Net als D66-collega Lambrechts gruwde hij ervan dat iemand na vier jaar les mag geven in vier talen. 'Dat is de dood in de pot voor de kwaliteit van het onderwijs.'
Op het cluster beeldende vakken na lieten D66 en de VDD geen spaan heel van de vier brede studies. Ook het CDA verwees het voorstel naar de
prullenbak.
De Kamer wil de lerarenopleidingen niet op zijn kop zetten voordat de basisvorming is geëvalueerd. Dat gebeurt volgend jaar. Als blijkt dat dan `alles anders' moet, redeneert een Kamermeerderheid, is het zonde om de lerarenopleidingen nu al een 'dictaat' op te leggen.
Maar Ritzen heeft haast. Sinds de jaren tachtig is het aantal studenten op de lerarenopleiding gehalveerd. Daarvan kozen velen uiteindelijk voor een ander beroep. Daardoor ontstaat er binnen enkele jaren een groot tekort aan docenten. Nu al kunnen scholen in de Randstad moeilijk aan leraren Duits en
economie komen.
Ritzen verwacht dat de lerarenstudies in een nieuw jasje wel veel studenten trekken. Toch heeft hij daar geen geld voor over. 'De hogescholen moeten het zelf oplossen', deelde hij de Kamer mee. Vanaf het jaar 2000 biedt het ministerie wel een helpende hand. Dan krijgt het hbo er structureel 46 miljoen gulden bij. Dat geld, zo wil Ritzen nog voor zijn vertrek afdwingen, moeten de hogescholen voor een groot deel uitgeven aan de
lerarenopleidingen.
De HBO-raad wijst deze `regie-aanwijzingen' af, reageerde directeur Ad de Graaf na afloop. Hij vindt het toegezegde bedrag 'teleurstellend laag'. De hogescholen vroegen onlangs om minstens 300 miljoen gulden extra, omdat zij 36.000 studenten meer opleiden dan het ministerie had verwacht.
In 2000 krijgen de hogescholen overigens `maar' 23 van de 46 miljoen gulden. De jaren daarna maakt het ministerie wel het toegzegde bedrag over.
