Analyse van beeldmateriaal ramp

| Redactie

Het onderzoek van de commissie Oosting naar de vuurwerkramp zal in februari klaar zijn. Dat duurde de leden van de Belangenvereniging te lang. Daarom schakelden ze een adviesbureau op de campus van de UT in om het beeldmateriaal aan een nadere analyse te onderwerpen.

In de tv-actualiteitenrubriek NOVA presenteerde het bureau afgelopen donderdag de resultaten van hun onderzoek aan het grote publiek. Met de analyse is de oorzaak van de brand niet opgehelderd. Toch maakt het veel duidelijk over het verloop van de ramp.

De directe aanleiding voor het onderzoek was een 'raket' die te zien was op beeldmateriaal van de ramp. Reden genoeg voor een nadere analyse van de beelden, vonden de leden van de Belangenvereniging Vuurwerkramp Enschede. Ze namen ex-student bedrijfskunde Bas van den Heuvel en student technische natuurkunde Dave Boers van adviesbureau MSNP in de arm.

Door de technische bewerking van de videobeelden verkregen Van den Heuvel en Boers niet alleen een hogere beeldresolutie van de videobeelden, maar ook een twee keer zo grote resolutie in de tijd: van 25 naar 50 beelden per seconde. Daaruit bleek dat de raket geen raket maar een stofwolk was. Bovendien leverde het onderzoek een goede reconstructie op en dus meer duidelijkheid over de reeks van gebeurtenissen op het rampterrein.

Uit de reconstructie bleek dat de brand is ontstaan in de ompakruimte van SE Fireworks. Daar lag nog vuurwerk opgeslagen, wat naar buiten wordt geslingerd. In een van de zeecontainers ontstaat daardoor uiteindelijk een explosieve brand. Deze blaast de deur van de container open. Een steekvlam vanuit de container steekt het speciaal gebouwde complex van vuurwerkbunkers aan. Daarna volgt de eerste zware explosie in of bij deze zeecontainer, waardoor het bunkercomplex waarschijnlijk zwaar beschadigd raakt en op verscheidene plaatsen vlam vat.

De laatste, en zwaarste, explosie wordt veroorzaakt doordat het vuurwerk aan de oostzijde van de bunkers ontploft. Deze explosie is zo sterk, dat het omliggende vuurwerk vrijwel tegelijkertijd mee-explodeert en de schokgolf versterkt. Hierdoor vinden er dus op meerdere plaatsen op het terrein van SE Fireworks explosies plaats. Bij deze laatste grote explosie wordt vuurwerk en ander materiaal weggeslingerd dat op allerlei plaatsen in de woonwijk brand veroorzaakt.

Uit het rapport van Boers en Van den Heuvel blijkt met name dat een grote schokgolf een massa-explosieve reactie kan veroorzaken bij verpakt evenementenvuurwerk, onder de juiste thermische omstandigheden. Volgens hun berekeningen was de energie die bijlaatste zware explosie vrijkwam ongeveer 75 Giga Joule, wat ruwweg overeenkomt met een detonatie van 17,5 ton TNT. 'Het is vergelijkbaar met het bombardement op het Bezuidenhout in Den Haag tijdens de Tweede Wereldoorlog,' aldus Van den Heuvel. Theorieën die het verloop van de ramp toeschrijven aan springstof lijken daarmee dus naar het Rijk der Fabelen te kunnen worden verwezen.

De voorzitter van de officiële Onderzoekscommissie Martin Oosting uitte zijn bewondering voor de technische deskundigheid van de analyse van Van den Heuvel en Boers. Hij zei deze zeker in de verdere analyse (en dus in het eindrapport) te zullen betrekken. Voor de oorzaak van de brand wacht hij nog op het onderzoek van het ministerie van Justitie.

Het onderzoek van MSNP lijkt wetenschappelijk wat sterker dan het feitenrelaas van het Commissie Onderzoek Vuurwerkramp van het ministerie van Binnenlandse Zaken, dat pas geleden openbaar werd. Het scheidt feiten van interpretaties en conclusies en het verloop van de ramp is tot op de seconde beschreven. Van den Heuvel: 'Onze analyse is maatschappijrelevant, interdisciplinair en heeft een solide wetenschappelijke aanpak. Het is een synergie tussen de bedrijfskunde en natuurkunde. Een typisch staaltje van UT onderzoek.'


TN-student Dave Boers van het vanuit de campus opererende onderzoekbureau MSNP.

Stay tuned

Sign up for our weekly newsletter.