In Tilburg brandde afgelopen weekend een studentenflat uit. De gemeente Utrecht scherpte onlangs de eisen voor brandveiligheid aan. Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken De Vries noemt het brandrisico in studentenhuizen een punt van zorg. Een rondje Enschede.
Hoeveel studentenhuizen er jaarlijks afbranden en hoe dat komt, niemand die het precies weet. Voorbeelden zijn er te over. In Tilburg ontstond de brand na kortsluiting, niemand raakte gewond. In Enschede overleed vorig jaar een student als gevolg van een brand in een vier-persoonsflat: iemand vergat de frituurpan uit te zetten. In Utrecht waren er alleen in het afgelopen jaar al vijf grote branden in kamerverhuurpanden.
Een ongeluk zit weliswaar vaak in een klein hoekje, maar veel panden waarin studenten wonen, zijn te onveilig vindt de Landelijke Studenten Vakbond. Er zijn niet genoeg vluchtwegen, functionerende brandmelders en blusmiddelen. Reden om een folder te maken met tips om brand te voorkomen. Bij studentenvakbond SRD liggen de folders klaar. Voorzitter Manus Barten: 'Het zijn simpele dingen. Houd vluchtwegen vrij, breng brandmelders aan en zorg dat je een plan hebt voor als er een melder afgaat. Bespreek dat soort dingen eens tijdens het eten.'
Voor zover Barten weet controleert de gemeente Enschedese studentenhuizen niet op veiligheid. 'In principe ligt de verantwoordelijkheid bij de huisbaas. De gemeente stelt natuurlijk wel regels.'
Plaatsvervangend hoofd van de afdeling preventie van de Enschedese brandweer, Kamphuis, zegt dat bepaalde studentenwoningen jaarlijks gecontroleerd worden. 'De eigenaar van een studentenhuis met meer dan zes bewoners moet een gebruiksvergunning aanvragen. Zo'n huis moet voldoen aan allerlei eisen als rookmelders en vluchtwegen. Jaarlijks krijgen we lijsten van burgerzaken waar op staat hoeveel mensen op welke adressen staan ingeschreven. We proberen die woningen ieder jaar te controleren.'
Constateert de brandweer onveilige situaties dan krijgen verhuurders een termijn om het euvel te verhelpen. Kamphuis: 'Er zijn altijd dingen die niet goed zijn, geen brandwerende deuren, teveel oud papier op de overloop. Weigert een verhuurder om de gebreken op te lossen, dan passen we een dwangmiddel toe, namelijk sluiting. In bepaalde kamers mogen dan geen mensen wonen. Maar bij mijn weten is dat in Enschede met studentenhuizen nog nooit gebeurd. Wel met pensions en hotels.'
Studentenwoningen met minder dan zes bewoners worden niet gecontroleerd. 'Je moet de lat toch ergens leggen', zegt Kamphuis. 'De Vereniging van Nederlandse Gemeenten heeft die op zes personen gelegd. Kijk, bij een huisgezinnetje of bij iemand alleen, controleer je ook niet. Maar die woningen moeten net zo goed aan minimumeisen uit het landelijke bouwbesluit voldoen. Woon je met z'n vieren in een huis dan kun je de huisbaas daarop aanspreken.'
Terug naar Barten van de SRD. Hoewel verrast over de controles, denkt hij dat veel studentenhuizen buiten de boot vallen door de bewonersgrens. 'Ik weet het niet zeker, maar ik denk dat driekwart van de huizen in de binnenstad minder inwoners heeft dan zes. Ook vraag ik me af hoe netjes studenten ingeschreven staan.'
De Stichting Jongeren Huisvesting Twente verhuurt panden in Enschede en Hengelo. 'Bij ons staat veiligheid bovenaan', zegt directeur Mittendorff gedecideerd. 'Panden waar we een gebruiksvergunning voor nodig hebben worden jaarlijks gecontroleerd. Maar ook daar waar brandblussers niet verplicht zijn, hangen we ze soms op. Bijvoorbeeld omdat de bewoners dat graag willen.'
Mittendorff wijst op een nieuwe eis voor woningen waar meer dan tien mensen wonen. 'De eisen voor die panden zijn afgelopen jaar aangescherpt. Er moet nu een ontruimingsinstallatie inzitten. Als er brand uitbreekt, wekt een loeiende sirene het hele huis.'
Hoe de panden van particuliere verhuurders er voor staan, weet Mittendorff niet. 'Het aanbrengen van veiligheidsvoorzieningen kost natuurlijk geld. Ik weet niet hoeveel er verhuurders aan gelegen is om dat te doen. Maar erzullen ook genoeg huisbazen zijn die de veiligheid voorop stellen.'
De brand vorige week in een Tilburgs studentenhuis.