Het CBS maakte bij zijn berekening een denkfout. Het ging ervan uit dat afgebroken huwelijken, zouden ze zijn voortgezet, even reproductief waren als andere huwelijken. Dat deze aanname niet juist is blijkt uit de observatie dat bij 25% van de echtscheidingen seksuele problemen als reden wordt aangevoerd. Problemen in bed zijn over het algemeen niet bevorderlijk voor de vruchtbaarheid. Ook de observatie dat vrouwen zonder kind vaker scheiden dan hun kroostrijke vriendinnen weerspreekt de aanname. Mensen met een kinderwens beseffen blijkbaar dat ze een onvruchtbaar huwelijk maar beter snel kunnen beëindigen. Dan kunnen ze het met een andere partner nog eens proberen.
Dat scheiden het geboortecijfer opschroeft, kan ook biologisch worden onderbouwd. Mannen zijn langer vruchtbaar dan vrouwen. Blijft een man zijn hele leven bij dezelfde vrouw, dan bekort hij impliciet zijn vruchtbare periode tot die van zijn eega. Wil een man werkelijk potent blijven, dan moet hij regelmatig een andere jongere vrouw huwen. De Blauwbaarden van vandaag weten dat, zo demonstreren bekende Nederlanders als Peter Faber. Mannen die helemaal op save gaan kiezen jonge vrouwen die hun vruchtbaarheid reeds hebben bewezen. Vandaar ook dat je in contactadvertenties vaak de zinsnede 'kind geen bezwaar' ziet staan.
Niet de scheiding maar het huwelijk en de daaraan verbonden trouw drukken het geboortecijfer. De Paus en de andere pleitbezorgers van het ongeboren kind doen er goed aan dit instituut nog eens goed onder de loep te nemen. Om verloren jaren te voorkomen zouden huwelijkskandidaten gescreend kunnen worden. Delen ze wel dezelfde kinderwens? En zo ja, zou die in vervulling kunnen gaan? Ik ben voorstander van de traditionele Staphorster methode. Voor geliefden in het huwelijk kunnen treden, testen ze eerst of ze samen vruchtbaar zijn. Wat elders in het land een moetje heet, geldt in Staphorst als het spartelende bewijs van een gezegend huwelijk.
