Geen bloemist, wel burgemeester

| Redactie

Hij was de beoogd opvolger van zijn vader, bloemist Polman op het kerkplein in Ootmarsum. Maar tijdens zijn stage bij het ministerie van Binnenlandse Zaken `ging er een wereld open' voor bestuurskundestudent Han Polman. Sinds 2005 is de alumnus burgemeester van Bergen op Zoom. `Mijn vader zei destijds dat ik moest doen waarvan ik gelukkig zou worden. Als hij dat niet had gezegd, was ik nu misschien bloemist geweest.'

Tekst en foto's: Paul de Kuyper

Han Polman: `Naast burgervader ben ik ook huisvader.'
Han Polman: `Naast burgervader ben ik ook huisvader.'


In verkiezingstijd hing er altijd een kleurrijke verzameling posters voor de ramen van de Ootmarsumse bloemenzaak. `Mijn broer plakte voor de PPR, mijn zus voor de PSP, mijn vader was CDA'er en ik was, ook toen al, voor D66. De gevel van ons huis hing er vol mee, tot vader vond dat zo'n kermis echt niet meer kon. Wij haalden braaf onze posters weg, maar eentje bleef hangen. Juist, die van het CDA. Daar werd niet over gediscussieerd, zijn klanten wisten toch wel dat mijn vader die partij steunde.'

In zijn jeugd werd de kiem gelegd voor de politieke en bestuurlijke carrière van Han Polman (46). `Mijn ouders waren actief in besturen en in de kerk. Aan tafel werd vaak over politiek gesproken.' Toch stond het niet vast dat Polman bestuurder zou worden. `Lange tijd gold ik als de beoogd opvolger van mijn vader. Ik ben bestuurskunde gaan studeren met het idee dat ik daarmee ook bloemist kon worden. Daar kwam pas verandering in tijdens mijn stage.'

Die stage mondde, nog voor zijn afstuderen in 1988, uit in een baan als stafmedewerker bij Binnenlandse Zaken in Den Haag. Polman vervulde daarna diverse functies op dat departement. Tussen 1994 en 2000 combineerde hij zijn werk met een lidmaatschap van de Haagse gemeenteraad, waarvan de laatste jaren als fractievoorzitter van D66. `Ik vond het fractiewerk erg leuk en bevond me op een t-splitsing: verder bij het Rijk of op gemeenteniveau?'

Het werd de gemeente. Na een korte periode als directeur bij de gemeente Vlaardingen, werd Polman gevraagd zich kandidaat te stellen als wethouder voor Den Haag. D66 werd echter geen collegepartij, maar het zette de bestuurskundealumnus opnieuw aan het denken. `Als ik geen wethouder kan worden, misschien is burgemeester dan iets voor mij?' Dat bleek. Inmiddels zit Polman acht jaar in het vak. Eerst vier jaar in Noordwijkerhout en sinds 2005 in Bergen op Zoom.

Nee, op de campus deed hij geen bestuurservaring op. `In mijn studententijd speelde ik onderwaterhockey bij Piranha en roeide ik bij Euros. Voor besturen had ik weinig tijd. Ik ging in het weekend vaak naar Ootmarsum. Daar was ik betrokken bij het carnaval en de kerk. Bij studievereniging Sirius zat ik trouwens wel in de redactie van BuSKruit, het faculteitsblaadje dat nog ouderwets gestencild werd. Het kostte me altijd een hele vrijdagmiddag om het in elkaar te nieten.'

Bij Sirius ontmoette Polman voor het eerst zijn huidige vrouw Caroline Liberton, maar pas toen ze beiden in Den Haag werkten, sprong de vonk over. De alumnus bewaart warme herinneringen aan zijn tijd in Twente. `Een paar jaargenoten van toen zijn nu nog onze beste vrienden. Daarmee hebben we intensief contact en we gaan af en toe zelfs samen op vakantie. Overigens ben ik nog lid van de praktijkraad bestuurskunde op de UT. Alumni die op verschillende plekken in het land werken bespreken twee keer per jaar met de hoogleraren van de faculteit het onderwijsprogramma en de behoeften van de arbeidsmarkt. Wij zijn buitenstaanders met een warme link naar de UT.'

Polman noemt Bergen op Zoom (bijna 70 duizend inwoners), Bèrrege zeggen de Brabanders, de meest Vlaamse stad van Nederland. `Het is een Bourgondische plaats met een gemoedelijke sfeer. Ook op een doordeweekse dag zitten de terrassen vol. Veel mensen pakken na het winkelen een biertje. Je kunt niet zeggen wie dé Bergenaar is. Er leven hier honderd verschillende nationaliteiten. Maar de oorspronkelijke Bergenaar is levensgenieter, en vooral ook heel trots op de geschiedenis van Bergen op Zoom als oude vestingstad.' De stad telt 800 monumenten en kreeg twee jaar geleden de titel Beste Binnenstad van Nederland.

`Kom als buitenstaander niet aan Bergen op Zoom', vervolgt Polman. `Want de inwoners verdedigen de stad met hand en tand. En dat terwijl mensen intern elkaar flink de waarheid kunnen zeggen. Er is een behoorlijke versnippering. De gemeenteraad heeft bijvoorbeeld 33 raadsleden van tien verschillende partijen. Voor een burgemeester maakt het dat anders, maar het blijft bestuurbaar. Over echt belangrijke onderwerpen ontstaat vaak wel consensus, maar over de kleinere onderwerpen kan men flink tekeer gaan. Dan spelen persoonlijkheden en emoties een grote rol. Het is dan aan mij de geest weer in de fles te krijgen, want er moeten wel besluiten worden genomen. Een succesvolle burgemeester kent en begrijpt de lokale gevoeligheden.'

Een van de moeilijkere onderwerpen van het afgelopen jaar was de overlast van de vier coffeeshops in de stad. Wekelijks bezoeken 25 duizend drugstoeristen Roosendaal en Bergen op Zoom, vertelt de burgemeester. Negentig procent daarvan komt uit Vlaanderen. `Die toevloed zorgt voor grote overlast in de publieke ruimte. Lawaai op straat, wildplasserij, gescheur door de stad. Bovendien heeft het een aanzuigende werking op illegale verkooppunten. Dealers en runners proberen toeristen af te vangen en drugs buiten de coffeeshops om verkopen.'

Samen met zijn collega uit Roosendaal besloot Polman daarom dat per half september alle coffeeshops in beide Brabantse gemeenten moeten sluiten. `Als je geen coffeeshops meer hebt, gaat de lol voor de drugstoeristen er snel af. Je brengt bovendien een slag toe aan de illegaliteit. Ik zeg niet dat het dé oplossing is, maar we willen een uit de hand gelopen situatie beheersen. De aanpak lijkt langzaamaan al effect te hebben, een aantal drugstoeristen lijkt al weg te blijven.' Na sluiting van een van de coffeeshops werd op het pand de tekst `Dood aan Han Polman' geklad. De burgemeester wil er niet teveel woorden aan vuil maken. `Volgens de politie moet je elke bedreiging serieus nemen, maar het heeft me nooit beangstigd.'

Met zijn vrouw en vier kinderen - twee zoons en twee dochters- woont Polman in de gemeente waar hij werkt. Dat is een burgemeester verplicht. `Het is een genot om hier te wonen. Het heeft net de schaal dat het voor kinderen nog herkenbaar is, maar Bergen op Zoom heeft ook een centrumfunctie voor de omliggende gemeenten. Er zijn dus veel voorzieningen en een bloeiend verenigingsleven.'

`Als burgemeester moet ik altijd beschikbaar zijn. Je bent 24 uur per dag en zeven dagen per week paraat. Ik heb veel verplichtingen in de avonduren, maar ik probeer eerst elke avond thuis met mijn gezin te eten. Bovendien ben ik één middag in de week thuis voor de kinderen. Naast burgervader ben ik ook huisvader. Ik vind dat prettig, het hoofd bij de kinderen werkt heerlijk ontspannend.'

`Wat mijn volgende stap is? Daar heb ik geen idee van. Een nieuwe burgemeesterspost moet echt een uitdaging zijn, niet hetzelfde als hier. Dat kan een grotere stad zijn, maar ook een met heel andere problematiek. Ik sluit ook niet uit dat ik iets heel anders ga doen. Wat dat is, weet ik niet. Ik ben hier nog niet uitgekeken. Het is aantrekkelijk en verslavend om met zoveel verschillende mensen contact te hebben. Het ene moment praat je met de raad over de toekomst van de gemeente, heb je overleg met departementen en bedrijven en een ander moment sluit je een 65-jarig huwelijk of ontvang je Sinterklaas.'

Stay tuned

Sign up for our weekly newsletter.