Schedels uit Urk. Moet je die herbegraven uit respect voor de doden of bewaren vanwege hun waarde als historisch erfgoed? Daarover breken ze zich in Utrecht het hoofd.
Vier inwoners van Urk hebben een officieel verzoek tot teruggave ingediend bij de Universiteit Utrecht. Ze vinden dat de zeven Urker schedels, die in 1877 van het kerkhof zijn geroofd, niet in het universiteitsmuseum thuishoren. Replica’s of foto’s zouden daar volstaan.
Een ethische commissie zal de zaak diepgravend onderzoeken. Volgens het Utrechtse universiteitsmuseum zijn er allerlei regels waaraan men zich moet houden. “Je mag de schedels niet aan een toevallige passant meegeven”, zegt een woordvoerder. “Zijn er voldoende motieven om de collectie op te breken, of weegt de historie zwaarder?”
De inwoners van Urk voeren allerlei argumenten aan bij hun verzoek, waaronder het Urkse geloof in de wederopstanding: als de Jongste Dag aanbreekt, hebben de doden hun schedel weer nodig.
Lange tijd zijn Urkers beschouwd als een apart volk dat volgens sommigen iets dichter bij de Neanderthaler stond dan andere Nederlanders. Hun schedels werden ooit bestudeerd en tentoongesteld als rariteiten. Toen men in de Noordoostpolder een betere versie van Nederland wilde scheppen, mochten Urkers daar eigenlijk geen deel van uitmaken.
HOP, Bas Belleman